Dat zei korpschef Ruud Bik van het Korps landelijke politiediensten (KLPD) gisteren in Leiden na een bijeenkomst van de landelijke werkgroep Taskforce Mensenhandel.De bestrijding van mensenhandel heeft dringend behoefte aan helden, aldus Bik. Volgens de korpschef zijn dat bij uitstek de burgemeesters die erkennen dat in hun gemeente uitbuiting van mensen voorkomt en deze aanpakken.

Volgens hoofdofficier van justitie in Amsterdam en voorzitter van de werkgroep Bolhaar kunnen burgemeesters echter het gevoel hebben problemen te creëren. „Dan staat bijvoorbeeld ineens de gemeenteraad op z’n achterste benen met de vraag hoe het probleem heeft kunnen bestaan.”

De aanpak van mensenhandel is ook niet eenvoudig, weten Bik, Bolhaar en nationaal rapporteur mensenhandel Dettmeijer. „Het speelt zich in het verborgene af. Je moet er echt naar graven, want daders noch slachtoffers willen dat er aangifte wordt gedaan.”

Een van de kenmerken van mensenhandel is de onwil van slachtoffers om naar de politie te stappen. Ze worden gedwongen bepaald werk te doen en (een groot deel van) hun zuurverdiende geld af te staan, maar ze zijn voor voedsel en onderdak wel afhankelijk van hun uitbuiters. Slachtoffers zijn bang voor represailles als ze een boekje opendoen.

Om barrières op te werpen, moet er in alle lagen van de samenleving oog komen voor signalen van mensenhandel. Behalve politie en justitie moeten daarom ook medewerkers van de Arbeidsinspectie, SIOD en andere instanties leren die signalen te herkennen. Ook moet er onderling veel beter worden samengewerkt en gecommuniceerd.

De Taskforce Mensenhandel wil dat er regionale mensenhandelteams komen, bestaande uit mensen van politie en openbaar ministerie, maar ook van gemeentelijke diensten. „De aanpak begint met adequaat toezicht”, aldus Bik, en dat is veelal een gemeentelijke taak. Niet elke gemeente zal zo’n team kunnen samenstellen; daarvoor moet worden samengewerkt.

Behalve in de prostitutie komt mensenhandel voor in onder meer tuinbouw, kinderopvang en horeca (Chinese restaurants).

Afgelopen weekend nam opnieuw een gevangene die wegens mensenhandel is veroordeeld, de benen. De tot vier jaar cel veroordeelde man keerde niet terug van weekendverlof en is sindsdien voortvluchtig. Justitieminister Hirsch Ballin deed die mededeling gisteren tijdens een overleg in de Tweede Kamer. Hij noemde de feiten waarvoor de man is veroordeeld „behoorlijk ernstig.”

Volgens Hirsch Ballin is verzuimd het OM te vragen of verlof in dit geval verstandig was. Het OM zou dan hebben geadviseerd de gevangene niet met verlof te laten gaan vanwege de ernst van de daden waarvoor hij veroordeeld is, aldus de bewindsman.