Grand Theft Auto moet blijven liggen
Het is winst als jongeren niet langer zomaar iedere game en dvd kunnen meekrijgen, vinden betrokkenen. „Maar de eerste verantwoordelijkheid blijft hoe dan ook bij de ouders liggen.”
Ze staan er in elk geval op, de leeftijdsindicaties. Linksonderin op vrijwel elke game in de Free Record Shop, in een tamelijk groot corps. De nieuwste Grand Theft Auto, waarbij zo’n beetje alle tien geboden eraan moeten geloven: vanaf 18 jaar. Heroes of Might and Magic, waarbij de demonen bijna van het scherm springen: vanaf 16 jaar.De leeftijdsindicaties ofwel PEGI-normen (zie rechterkolom) zijn echter niet boven alle kritiek verheven. Een lokkertje voor kinderen die die leeftijdsgrens nog niet hebben bereikt, betogen critici. De aanbieding van de Free Record Shop maakt ze bovendien niet minder aantrekkelijk: beide spellen zijn nu samen voor 15 euro mee te nemen.
Tot woensdag was er nauwelijks een verkoper te vinden die zich wat aan de leeftijdsnorm gelegen liet liggen. In de komende maanden moet dat beeld radicaal wijzigen. Grand Theft Auto moet voor iedere jongere onder de achttien straks in de schappen blijven liggen.
Frustrerend
Een goede stap, vindt hoogleraar Jeugd en Media Patti Valkenburg van de Universiteit van Amsterdam. Dat is niet zo verwonderlijk, want ze stond aan de wieg van de Kijkwijzer, die 95 procent van de films in Nederland voorziet van een leeftijdsindicatie. „We hebben tien jaar ons best gedaan om de Kijkwijzer zo genuanceerd mogelijk toe te passen. Dan is het frustrerend om te zien dat bioscopen en winkels nauwelijks iets met die leeftijdsgrenzen doen.”
Maar, vult ze aan: winkels en bioscopen kunnen niet alles doen. „De eerste verantwoordelijkheid blijft hoe dan ook bij de ouders liggen.”
Dat onderstreept Wim Büdgen, voorzitter van de directie van het Wartburg College en woordvoerder van het reformatorische platform Mediawijzer. „Ik zie de leeftijdsaanduidingen meer als steun in de rug van de ouders, die vaak veel moeite hebben om met hun kind een gesprek over deze dingen aan te gaan.”
Stevig geweld
Büdgen wijst erop dat de leeftijdsindicatie niet zonder meer het einde van alle discussie is. „De aanduidingen hebben een zogenaamd neutraal karakter. Dat betekent dat we zelf nog altijd erg kritisch moeten zijn, omdat onze normen in een hoop opzichten toch strenger zijn, en terecht. Ik heb wel gezien dat in dvd’s met een leeftijdsgrens van 12 jaar vormen van erotiek en soms ook stevig geweld voorkomen die ik in geen geval aan 12-jarigen zou willen laten zien.”
Prof. Valkenburg vindt het jammer dat de vandaag getekende overeenkomst alleen gevolgen heeft voor de leeftijdsindicaties van 12 en 16 jaar. „Media-effecten zijn juist het meest schadelijk voor jongere kinderen. Voor hen hebben we de indicaties van 6 en 9 jaar, maar daar gebeurt nu niets mee.”
Juist jonge kinderen raken eerder opgefokt van bijvoorbeeld snelle games met veel muziek, constateert Valkenburg. Ze raadt ouders dan ook aan hun kind achter de computer zorgvuldig in de gaten te houden. „Voor een peuter is een uur misschien al te veel, maar de algemene richtlijn zou toch maximaal twee uur moeten zijn.”
Büdgen legt de lat nog wat hoger. „Een uur per dag bezig zijn met msn en verantwoorde games is meer dan genoeg. We zouden bijna vergeten dat er ook nog andere vormen van ontspanning zijn, zoals een boek lezen of met vrienden leuke dingen doen.”