Grote expansiedrift breekt Getronics op
„Wij willen niet langer een van Europa’s best bewaarde geheimen zijn”, zei oud-topman van Getronics Cees van Luijk. De overname van Wang had het automatiseringsbedrijf zojuist in de positie gebracht om de wereld te bestormen. Dat was bijna vier jaar geleden.
Over belangstelling heeft het Amsterdamse concern niet te klagen. Maar achteraf gezien had Getronics misschien beter onopvallend kunnen blijven presteren. Een week voor de presentatie van de jaarcijfers trekken hoge schulden, een wisseling van de wacht en een winstwaarschuwing de aandacht.
„Al heeft Getronics in de loop van de jaren een aanzienlijk aantal acquisities gepleegd, de groei van binnenuit heeft altijd bovenaan gestaan”, luidt de officiële lezing van het expansieve beleid dat het concern sinds midden jaren tachtig voert.
Aan ambitie geen gebrek bij de Nederlandse automatiseerder. Alleen nam de top van het bedrijf geen genoegen met autonome groei. Aankopen, onder andere in Noorwegen en Spanje, moesten Getronics in staat stellen de internationale ambities waar te maken.
In 1999 stuwde de overname van het dubbel zo grote Wang Global Getronics in één machtige beweging naar de vijfde plaats in de ict-wereld. Het Amerikaanse bedrijf was zwaar verliesgevend, wat voor topman Van Luijk, die Ton Risseeuw opvolgde, echter geen belemmering vormde. Meetellen, dat telde.
Bij een neergaande economie is het verwezenlijken van groei echter lastig. De vele klanten in de luchtvaart, telecombranche en de financiële wereld hebben stuk voor stuk de broekriem flink aangehaald. Groei werd krimp, ook voor Getronics. Van de 25.000 banen in dertig landen -in Nederland ruim 6000- staan er volgens een november vorig jaar aangekondigd reorganisatieplan ruim 1400 op de tocht. Eerder verdween al eenzelfde aantal banen.
Bij de operationele kant van de zaak ligt momenteel niet eens het hoofdprobleem. Een veel nijpender kwestie die de voorzitter van de raad van bestuur, Peter van Voorst, die in 2001 Van Luijk opvolgde, en zijn financieel directeur Jan Docter probeerden op te lossen, was die van de hoge schuld.
Met de aankoop van Wang was 1,7 miljard euro gemoeid. De waarde daalde echter flink in de afgelopen jaren, zodat Getronics liefst 375 miljoen moet afschrijven aan goodwill. Om de overname te financieren, heeft de Amsterdamse automatiseerder zwaar geleend. In 2004 en in 2005 moeten de desbetreffende obligatieleningen, waarmee een bedrag van 569 miljoen euro is gemoeid, goeddeels zijn afgelost.
De totale brutoschuld van ruim 600 miljoen euro moet naar beneden, onder andere door bezuinigen en het afstoten van niet-kernactiviteiten. Met het omzetten van schuldpapieren in aandelen zou het bedrijf verder uit de problemen kunnen geraken. Na moeizame onderhandelingen stemde twee weken geleden de meerderheid van de schuldeisers in met een daartoe strekkend voorstel. Getronics biedt hun 81,5 procent van de aandelen, 75 miljoen euro in contanten en nieuwe schuldpapieren. Tot volgende week donderdag kunnen de obligatiehouders hun stukken inleveren.
Eind vorig week doorkruiste plotseling het vertrek van Van Voorst en Docter dit traject. In de formulering van de commissarissen is er van een „verschil van inzicht over het leiden van het bedrijf” sprake. Volgens analisten deed de winstwaarschuwing die Getronics tegelijk met het vertrek van de twee oudgedienden moest afgeven, hen uiteindelijk de das om. De financiële organisatie zou niet op orde zijn.
Met de directe benoeming van twee plaatsvervangers is de crisis allesbehalve gesmoord. Frans Faas, de woordvoerder van een groep ontevreden aandeelhouders, liet maandag weten dat nu ook de raad van commissarissen maar moet opstappen. De toezichthouders zouden de afgelopen weken door hun onvoorspelbare gedrag het vertrouwen hebben verspeeld.
Ook de aandeelhouders morren. Als de obligatiehouders instemmen met het bod zien zij een enorme verwatering van hun aandelen tegemoet. Hun belang in Getronics loopt dan terug tot een schamele 3,5 procent. De enige kans om het saneringsplan te torpederen, is gezamenlijk een vuist te maken als 7 maart over het plan wordt gestemd. Houders van preferente aandelen Fortis, Aegon en ING, die de resterende 15 procent in handen krijgen, zullen in deze vergadering voorstemmen.
De aantrekkelijke kant van dit sombere verhaal schuilt in de namen van de twee nieuwe topmensen. Het duo Axel Rückert en Klaas Wagenaar houdt niet van een behandeling conform de methode zachte heelmeesters maken stinkende wonden. Rückert, een in Frankrijk woonachtige Duitser, werkte eerder voor onder andere Danone en Bull. Zijn laatste klus was bij Philips, waar hij de noodlijdende mobiele telefonie de nek omdraaide.
Eerdere werkgevers van nieuwe financiële man Wagenaar waren Cap Gemini en Cebeco, waar hij vorig jaar als interim-manager bij een reorganisatie was betrokken. Hij werd vooral bekend als financieel topman van Baan Company, waar hij opstapte toen de gouden jaren voor de automatiseerder voorbij bleken.
Getronics zou wel eens baat kunnen hebben bij harde jongens. Afgezien van de schulden is het nog niet zo’n beroerd bedrijf. Welke maatregelen Rückert en Wagenaar in petto hebben, blijft giswerk. Dat behoort nog even tot Europa’s best bewaarde geheimen.