Het departement ziet geen ’waterbed–effect’, een verschuiving van de problemen naar andere plekken. „De positieve ontwikkelingen gaan vooralsnog niet ten koste van aangrenzende gebieden", aldus een woordvoerder. De grootste problemen doen zich nog steeds voor in de vier grote steden, met Rotterdam als koploper.Een en ander valt op te maken uit het rapport Leefbaarheid door de tijd en de nulmeting van de Waterbedeffecten van het wijkenbeleid, die minister Van der Laan (Wonen en Wijken) woensdag naar de Kamer stuurde, mèt de Voortgangsrapportage Wijken. Er is gekeken in gebieden die op het gebied van leefbaarheid als zeer negatief, negatief of matig negatief bekend stonden.

Het ging niet alleen om wijken, maar ook om buurten. De aanpak in de veertig aandachtswijken van WWI is nog niet zozeer van invloed, doordat die pas vorig jaar echt goed op gang kwam.

Dat de leefbaarheid allengs verbetert, is voor de helft te danken aan meer veiligheid, een betere woningvoorraad en vermindering van overlast, zo is de conclusie van het departement. De daling van de werkloosheid die zich in het verleden nog voordeed, is verantwoordelijk voor de andere helft.

„Tussen 2002 en 2006 was er een dip in de verbetering van de leefbaarheid, die nauw samenhing met de destijds stijgende werkloosheid, al bleken niet alle wijken hier even gevoelig voor", aldus de zegsman. De huidige economische crisis zal volgens Van der Laan zeker de aandachtswijken treffen. „Met de programma’s voor bemiddeling naar werk en de extra inzet van het UWV Werkbedrijf, de aanpak van de jeugdwerkloosheid en het vroegtijdig schoolverlaten, wil het kabinet ook voor deze wijken de dreigende verslechteringen zoveel mogelijk temperen".

Voorbeelden van verbetering zijn onder meer te zien in de Amersfoortse wijk Kruiskamp, waar het aantal meldingen van jongerenoverlast met bijna een kwart daalde. In Kanaleneiland in Utrecht ging de criminaliteit met 14 procent omlaag. In het Eindhovense Woensel–West en Het Heerlense Meezenbroek is de veiligheid ook verbeterd.