Kerk & religie

Weg uit de fabriek van de godsbeelden

Heel wat eigenaardige godsbeelden passeerden gisteren in Woerden de revue, tijdens een conferentie van de Gereformeerde Gemeenten voor werkers in de geestelijke gezondheidszorg. „Wij willen God in onze greep hebben, maar daar is Hij te groot voor”, aldus ds. W. Harinck. De predikant sprak over ”Godsbeeld in bijbels licht”.

Van een medewerker
14 February 2003 22:38Gewijzigd op 14 November 2020 00:08

„Onze bovenkamer kan er wat van”, zei ds. Harinck. „Er zijn al wat godenbeelden neergezet. Het is een oerzonde. De zonde van de zelfbeschikking. De afstand tussen ons en God is te groot: wij overbruggen die niet. Maar God maakt Zichzelf bekend. Er is sprake van Godsopenbaring.” De predikant uit Woerden stelde het Woord centraal, „het Woord dat geen lege huls is en een heilige correctie op het beeld dat wijzelf van God hebben.” „Voor sommigen is Hij een toornende, onberekenbare God. Voor anderen is Hij die lieve, humane God. Maar de Bijbel moet open”, beklemtoonde ds. Harinck. „Daarin vinden wij het godsbeeld. Buiten Gods woord om kunnen wij niets zinnigs zeggen, niets zeggen zonder een doolhof te betreden. Bekering roept je weg uit de fabriek waarin wij beelden maken. Je zou dit kunnen omschrijven als een beeldenstorm.” Dat er binnen de geestelijke gezondheidszorg de meest verwrongen godsbeelden circuleren, bleek uit de lezing van drs. C. Roest, psychiater bij Eleos. Hij somde een aantal schrijnende voorbeelden op van persoonlijkheidsstoornissen en de daarbij behorende specifieke godsbeelden. Emotioneel verwaarloosde mensen zien God als afwezig en niet beschikbaar. Ze denken dat God niet naar hen wil luisteren en bidden met het idee dat Hij niet hoort. Drs. Roest: „Hoe meer persoonlijkheidspathologie, hoe negatiever het godsbeeld. Het godsbeeld is sterker gerelateerd aan persoonlijke trekken, dan aan godsdienstige tradities. Een paranoïde persoon die diepe achterdocht en wantrouwen koestert, is beducht voor de duivel en voor de eigen zondigheid. Hij ziet een sterke scheiding tussen de kerk van ware gelovigen en de wereld. Ook is hij bang voor aantasting van zijn geloof. Het godsbeeld bepaalt in hoge mate hoe je gelooft, hoe je de Bijbel leest en hoe je naar de kerk gaat. God kan zich echter openbaren in weerwil van een persoonlijkheid.” Dr. R. Seldenrijk gaf een cultureelgeoriënteerde inleiding op het thema ”Godsbeelden in de gezondheidszorg”. Bijzondere nadruk legde hij daarbij op de leegte die in onze geseculariseerde samenleving is ontstaan. „De autoriteit is gesneuveld. Ieder schept zijn eigen godsbeeld. De theoloog Kuitert concludeert dat God niet bestaat. Kerkelijke fundamentalisten degraderen God tot een krijgsgod. De feministische theologie verandert het Onze Vader in ”Onze vader/moeder”. De wijze waarop wij Gods Naam gebruiken, toont ons godsbeeld. Ook christenen kunnen dit op een achteloze manier doen. Men creëert een god naar eigen smaak en voorkeur. Het resultaat is afbraak van het enige, ware, bijbelse godsbeeld.” In een samenleving die niet verder komt dan de pompoenen met Halloween, de kalkoenen met Kerst en de eieren met Pasen, moeten we niet vreemd staan kijken dat Pim Fortuyn als een messias wordt begroet, zei Seldenrijk. „De leegte die God achterlaat, wordt opgevuld door de hoogmoed van de mensenmoordenaar van den beginne. De geestelijke gezondheidszorg kan de borst natmaken.” In een geseculariseerde samenleving neemt de macht van de duisternis toe. „In allerlei somatische en psychische ziektebeelden kunnen demonische invloeden spelen. De moderne hekserij is eigen aan de huidige postmoderniteit. Christenen uit de derde wereld vinden het dom dat wij geen rekening houden met de geestelijke wereld waar wordt gestreden tussen engelen en demonen.” Volgens Seldenrijk brengt ook de multiculturele samenleving problemen voor de gezondheidszorg met zich mee. Omdat moslims hun volksgeloof ten volle moeten gehoorzamen als voorwaarde voor genezing. „De behoefte aan kennis van de transculturele psychiatrie en psychotherapie groeit. Voor de Heere kiezen is het doen van een keus die elke andere moet uitsluiten. Ethisch-religieuze structuren moeten in de psychotherapie volop de aandacht krijgen. Wie God bij het kruis van Christus wil vinden, moet mee onder dit kruis, zoals de Bergrede eist.”

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer