„Waar zijn die jeukende vingers”, vroeg Terpstra zich af. De oprichters van het CDA „dachten er niet over om de polarisatiecultuur van de jaren zestig en zeventig gelaten over zich heen te laten gaan.” Maar nu accepteert de partij in het integratiedebat gelatenheid en stilstand, zo betoogde de prominente CDA’er.Terpstra, oud-vakbondsvoorman van het CNV en tegenwoordig voorzitter van de HBO-raad, was gisteren door het CDA uitgenodigd om op het partijbureau in Den Haag de tweede Steenkamplezing uit te spreken. De lezing is vorig jaar ingesteld door het partijbestuur en vernoemd naar Steenkamp, de oprichter en erevoorzitter van het CDA.

Terpstra greep de lezing aan om zijn partij op te roepen tot leiderschap in het integratiedebat. Op het CDA, dat zegt een volkspartij en stabiele factor van allure te willen zijn, mag een appel worden gedaan om de leiding te nemen. „Het veld overlaten aan de sprakelozen ter linkerzijde of de lawaaipapegaaien ter rechterzijde is funest voor Nederland.”

Hij vindt dat zijn partij meer weerwerk aan politici als Wilders moet bieden. Christendemocraten moeten niet alleen „schande en bar” roepen, of verzuchten dat iets „niet serieus en onuitvoerbaar” is.

„Een politiek voorman die in de internationale media pleit voor de deportatie van tientallen miljoenen mensen uit Europa, moet concreet weerwoord krijgen. Vraag hem: Wat bedoelt u met deportatie, waarom, hoe wilt u dat doen?”

De PVV van Wilders beroept zich ten onrechte op de joods-christelijke traditie, vindt Terpstra. „Het CDA en alle christelijk geïnspireerde organisaties en burgers roep ik op de naam van het christelijk geloof en dus van Jezus Christus niet langer straffeloos te laten claimen en bezoedelen door predikers van uitsluiting en repressie. Hier geldt pas echt: de vervuiler betaalt.”

„Het CDA moet subiet stoppen te aanvaarden dat de joods-christelijke traditie en de daarop voortbouwende westerse cultuur wordt geclaimd door bepleiters van alles wat vloekt met leer en leven van die Rabbi uit Nazareth. Uitsluiting van mensen om hun geloof. Afkeer van andersdenkenden, repressie en geweld als maatschappelijk recht, xenofobie. Dat zijn de dingen die sommige krachten in ons land rechtvaardigen met een beroep op de bescherming van de joods-christelijke waarden en cultuur. Om het heel jiddisch te zeggen: Wat een gotspe.”

Terpstra is niet de eerste die zich beklaagt over een defensieve houding van het CDA in het integratiedebat. De CDA-jongeren roepen al twee jaar dat hun partij „onzichtbaar” is.

Onlangs nog zei CDA-minister Klink dat de christendemocraten hun positie in het debat moesten „hernemen.” „Ik denk dat het noodzakelijk is om de ideeënontwikkeling weer prioriteit te geven”, aldus Klink.

Gisteren kreeg Terpstra bijval van Geluk, oud-wethouder van Rotterdam en nu voorzitter van het college van bestuur van ROC Midden Nederland. „Het CDA moet zich laten leiden door visie, niet door electorale angst.”

Geluk, die optrad als coreferent, vindt dat het CDA zich als emancipatiepartij moet manifesteren. „Wij zijn begonnen als emancipatiepartij voor de kleine luyden, voor gewone mensen die via dagonderwijs of avondonderwijs er zijn gekomen. Het CDA moet ook nu weer die emancipatiepartij zijn die mensen in staat stelt hun eigen inkomen te verdienen en hun eigen groei te bewerkstelligen. Vandaag verwachten we van het CDA: leiderschap in moeilijke tijden, een inhoudelijk gedreven partij met een heldere boodschap, een protestpartij ook die misstanden niet pikt, die een krachtig protest laat horen als dat nodig is.”

Volgens Geluk moet er vooral worden geïnvesteerd in onderwijs en in talentontwikkeling. Alleen dan kan een houdbaar sociaal stelsel in leven worden gehouden. „Wat nodig is: goed onderwijs, het opnieuw leven inblazen van de ambitie van het leven lang leren, een ander integratiebeleid dat mensen die van verre hier komen, ook laat leren voor een goede toekomst.”