Tweemaal een probleem
Het is nog niet zo heel lang geleden dat gemeenten onder druk werden gezet om mee te werken aan de opvang van asielzoekers. Gemeentebesturen voelden er meestal niet veel voor om een asielzoekerscentrum binnen hun grenzen te krijgen. Dat riep maar verzet op bij de omwonenden.Op hoorzittingen werd soms krasse taal geuit. Van de komst van asielzoekers naar hun woonbuurt verwachtte men alleen maar narigheid. Vrees voor waardedaling van hun huizen bracht kapitaalkrachtige bewoners in Vught er zelfs toe om een pand op te kopen dat het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) op het oog had als opvangcentrum. Anderen spraken daar schande van.
Inmiddels is het tij volstrekt gekeerd. Mede door het strengere Nederlandse vreemdelingenbeleid is het aantal asielaanvragen belangrijk afgenomen. Dat betekent ook dat er veel minder opvangcapaciteit nodig is. Tal van asielzoekerscentra kunnen worden gesloten. Dat spaart handenvol geld.
Maar terwijl het COA destijds grote moeite had om enigszins geschikte locaties te vinden (op een gegeven moment werden asielzoekers zelfs in tenten gehuisvest) weerklinken nu de protesten wanneer sluiting wordt aangekondigd. Dit jaar en volgend jaar gaan er minstens zeventien asielzoekerscentra dicht. Morgen wordt bekendgemaakt welke dat precies zijn.
Over de Amelandse asielzoekers is inmiddels al een proces gevoerd. Het COA wil de opvang op dat Waddeneiland sluiten, maar de bewoners willen er nog tot de zomer blijven, zodat hun kinderen het schooljaar kunnen afmaken. Er werd een steuncomité gevormd dat zich inmiddels verzekerd heeft van financiële bijdragen van provincie en gemeente.
Demissionair minister Nawijn wil echter voor deze druk niet wijken. De president van de rechtbank in Leeuwarden heeft vorige week besloten dat het COA niet onrechtmatig handelt wanneer het het opvangcentrum op Ameland sluit.
Om tegen je zin te moeten verhuizen is nooit leuk en om tussentijds van school te veranderen is dat voor kinderen evenmin. Maar vergeleken met alle mishandelingen en vernederingen die asielzoekers naar eigen zeggen in hun land van herkomst hebben moeten doorstaan, zijn dit toch maar kleinigheden. Het levensonderhoud van asielzoekers wordt door de overheid betaald en dat betekent ook dat ze niet zoals anderen vrij hun woonplaats kunnen kiezen.
Veel van de bezwaren die omwonenden destijds tegen de komst van asielzoekerscentra aanvoerden, blijken nergens op te rusten. Asielzoekerscentra zijn geen broeinesten van criminelen. Een bepaalde overlast zal er hier en daar wel zijn, maar die kun je van Nederlanders ook hebben.
Inmiddels is men er achter dat de komst van asielzoekers ook bijdraagt aan de werkgelegenheid in de betreffende regio. Nu de werkgelegenheid terugloopt, gaat dat argument een rol spelen in het verzet tegen de sluiting van de centra, zeker in het noorden.
Overigens kan een oorlog in het Midden-Oosten en de politieke instabiliteit die daarvan het gevolg is, gemakkelijk leiden tot nieuwe stromen van asielzoekers. Wat reservecapaciteit kan daarom geen kwaad.