Het aantal faillissementen valt mee, zegt Jan–Paul Schop van adviesbureau USP, een van de opstellers van de Bouwbarometer die het sentiment in de bouw peilt. „Jaarlijks gaan zo’n zevenhonderd bouwbedrijven failliet. Dit jaar ligt het 20 procent hoger". Die toename zit volgens hem vooral bij zelfstandigen zonder personeel.Schop betwijfelt of de voorspelde grote klap in de bouw komt. Hij stoort zich aan de sombere scenario’s voor de sector. „De situatie in de metaal is veel ernstiger", zegt hij. De werkgelegenheid en de productie in de bouw lopen terug, erkent ook Schop. En volgend jaar gaat het nog minder. Vooral de nieuwbouw krijgt klappen. Maar daar staat tegenover dat renovatiewerkzaamheden aantrekken. Hij schat dat de productie met 10 procent terugloopt. „En dat kunnen bedrijven wel aan".

Dat neemt niet weg dat de werkgelegenheid in de bouw hard terugloopt. Iedere maand krijgt UWV Werkbedrijf honderden ontslagaanvragen van bouwbedrijven binnen. Het aantal ligt vele malen hoger dan een jaar geleden. Maar de toename vlakt af en ook uit de UWV–cijfers komt niet het beeld naar voren dat de situatie in de bouw nu heel hard verslechtert.

Het aantal ontslagaanvragen begon vorig najaar op te lopen tot boven de honderd per maand. „Het bereikte een piek tussen maart en juni, toen het rond de negenhonderd schommelde", zegt Sjef Roovers van Arbeidsjuridische Dienstverlening van UWV Werkbedrijf. Zijn afdeling krijgt ontslagaanvragen binnen, toetst die en geeft ontslagvergunningen af.

In de zomer liep het aantal aanvragen terug tot ruim zeshonderd in juli en driehonderd in augustus. „In augustus zijn bedrijven grotendeels dicht. Dan confronteren ze mensen niet met ontslag", aldus Roovers. In september loopt het weer op en komt het naar verwachting uit op zo’n zeshonderd. Bij kantonrechters, waar ook ontslagprocedures kunnen worden aangespannen, zal de stijging iets minder maar ook substantieel zijn, denkt Roovers. Normaal gesproken loopt de helft van de zaken via UWV en de andere helft via de kantonrechter.

UWV kan ook wat verder vooruitblikken, omdat bedrijven plannen voor collectief ontslag (vanaf twintig werknemers) moeten melden. Daarna moeten zij een maand wachten voor zij een ontslagaanvraag kunnen indienen. „Voor de bouw gaat het de komende maanden om kleine getallen, zo’n tweehonderd per maand". Daar bovenop komen nog wel overige aanvragen.

Het Economisch Instituut voor de Bouwnijverheid (EIB) voorspelde in april een verlies van vijftigduizend banen in de bouw, ongeveer 10 procent van het aantal banen. „Dat zijn niet allemaal ontslagen, maar ook jongeren die geen baan meer kunnen vinden in de bouw", zegt een woordvoerder. Dit jaar daalt de productie volgens het EIB met 5 procent en loopt de werkgelegenheid met 1,5 procent terug. Voor 2010 verwacht het instituut een productiedaling van 10 procent. „Dan wordt ook de klap voor de werkgelegenheid een stuk groter".