De ministerraad nam de maatregel om speculatie door particulieren tegen te gaan. Die zouden anders hun voordeel kunnen doen met de Vijfde Nota Ruimtelijke Ordening. In die nota heeft minister Pronk aangewezen waar in de toekomst gebouwd mag worden en waar niet.

De aanpassing van de Wet voorkeursbeleid komt ook als geroepen voor grote gemeenten die hun binnensteden willen herstructureren, omdat hiermee de versnippering van het grondbezit kan worden beperkt. Ook wordt het hierdoor voor deze gemeenten gemakkelijker om groen in en om de stad aan te leggen.

Als een gemeente een beroep doet op de Wet voorkeursrecht, zijn grondeigenaren verplicht hun grond eerst aan de gemeente aan te bieden. Als zij na onderhandelingen niet tot een koopovereenkomst komen, mag de eigenaar blijven zitten, maar hij mag de grond niet meer verkopen aan een ander.