Volgens Mexico waren de drie staatsburgers aangehouden en ter dood veroordeeld zonder rechtsbijstand van hun consulaat of ambassade, terwijl de Conventie van Wenen consulaire bijstand voorschrijft.

Daarom had Mexico-stad in januari een soort internationaal kort geding aangespannen tegen Washington. Het bevel dat de president van het Internationaal Gerechtshof, Gilbert Guillaume, gisteren in het Haagse Vredespaleis voorlas, is bindend volgens internationaal recht. Het blijft geldig totdat het VN-hof in een bodemprocedure heeft besloten over „reparaties” van schendingen van de Conventie van Wenen.

De drie Mexicanen, César Roberto Fierro Reyna, Roberto Moreno Ramos en Osvaldo Torres Aguilera, hing volgens Mexico al binnen enkele weken executie boven het hoofd. Mexico had het Internationaal Gerechtshof gevraagd de executie van alle in de VS ter dood veroordeelde Mexicanen voorlopig te verbieden. Daarin gingen de hoogste VN-rechters echter niet mee.

Ook had Mexico van 51 personen gedocumenteerd hoe hun rechten krachtens de Conventie van Wenen waren geschonden. Het staat Mexico vrij, benadrukken de rechters, in geval van urgentie in de resterende 48 zaken een nieuw verzoek in te dienen.

De afgelopen jaren hebben Paraguay en Duitsland al vergeefs geprobeerd de executie van eigen onderdanen in de VS te voorkomen door een beroep te doen op het Internationaal Gerechtshof.

De hoogste VN-rechters willen deze keer dan ook op de hoogte worden gehouden van maatregelen ter uitvoering van hun bevel. In de Conventie van Wenen is niet alleen bepaald dat gearresteerde buitenlanders het recht hebben op consulaire rechtsbijstaand, maar ook dat zij op dat recht moeten worden gewezen. In de VS leven duizenden slecht geschoolde illegale Mexicanen die niet goed op de hoogte zijn van hun rechten.

President Guillaume gaf aan dat het hof haast wil maken met de bodemprocedure. Daarbij gaat het vooral om de vraag of gratieprocedures, waarop de VS de nadruk leggen, een geëigende remedie zijn bij schendingen van de conventie. Mexico eist dat de zaken helemaal worden overgedaan, maar dan met Mexicaanse rechtsbijstand.