De Vereniging van Universiteiten (VSNU) sprak in een reactie van een verstandig voorstel. Vanuit de VSNU kwamen vorige maand kritische geluiden toen bleek dat het aantal aanmeldingen voor de universiteiten dit jaar extreem hoog is. Door de crisis meldde een kwart meer nieuwe studenten zich aan voor een universitaire studie dan vorig jaar. De vereniging zei grote organisatorische en financiële problemen te voorzien.De Landelijke Studenten Vakbond (LSVb) voerde daarom maandag actie. De bond deelde op een aantal universiteiten bokshandschoenen uit aan de collegevoorzitters: zo kunnen zij genoeg geld bijeen boksen om goed onderwijs te waarborgen.

Ligt de oplossing in meer geld, of in een ander systeem? „Er moet sowieso geïnvesteerd worden in het systeem zoals het nu is”, vindt LSVb-voorzitter Gerard Oosterwijk. Op de lange termijn ziet hij zeker wat in een nieuw stelsel, als dat maar niet ten koste gaat van de keuzevrijheid van de student. „Het kan niet zo zijn dat iemand die met gemiddeld een 7 van het vwo komt, geen toegang krijgt tot universiteiten die alleen gericht zijn op de allerslimste student.”

Volgens de LSVb hebben veel studenten al te lijden onder de massaliteit van hun opleiding. Om goed onderwijs te bieden en genoeg ruimte te creëren voor gedegen onderzoek, moet het budget van de universiteiten en hogescholen groeien, stelt Oosterwijk. Minister Plasterk kreeg vorige week al een bokshandschoen, „zodat hij in het kabinet meer geld voor ons bij elkaar kan vechten.”

Ook de hogescholen onderschrijven het pleidooi van Plasterk, zo bleek maandag uit een reactie van de HBO-raad. „De grens is al geruime tijd bereikt en het is goed dat de minister hierover het debat aan wil gaan”, zei voorzitter D. Terpstra.

Het traditionele idee dat op een universiteit alleen mensen voor de wetenschap worden opgeleid en dat studenten in het hoger beroepsonderwijs voldoende hebben aan beroepsgerichte vakken is niet meer van deze tijd, stelt de raad. „De meeste afgestudeerden van universiteiten komen helemaal niet in het onderzoek terecht en afgestudeerde hbo-studenten komen op een arbeidsmarkt die meer vraagt dan praktische kennis. Ze moeten hun werkveld kunnen vernieuwen en hebben daarbij onderzoeksvaardigheden nodig. Studenten moeten hierop tijdens hun opleiding worden voorbereid.”

De studentenpopulatie in het hbo is verre van homogeen. „Er zijn jongeren die na hun havo of vwo direct naar het hoger onderwijs gaan, maar ook mbo-afgestudeerden en werkenden melden zich. De ervaring leert dat het niet reëel is om te denken dat al deze groepen dezelfde kennis en vaardigheden, interesses of wensen hebben.” De HBO-raad wil daarom een flexibeler systeem met meer maatwerk.

Het hoger onderwijs is overigens niet zo onder de indruk van de inzet van minister Plasterk. „De mensen vinden dat hij wat betreft de thematiek rond de crisis te veel afwezig is”, verklaarde een medewerker van de onderwijssite ScienceGuide maandag toen Plasterk niet bleek voor te komen in de jaarlijkse toptien van belangrijkste mensen in het hoger onderwijs die de site opgesteld heeft. Nummer 1 is voorzitter Rinnooy Kan van de Sociaal-Economische Raad (SER).