De raad deed zijn aanbeveling vrijdag na een vergadering die 6,5 uur duurde. De raad wil dat „gezocht blijft worden naar een vreedzame oplossing”, maar dat het parlement tegelijkertijd „militaire maatregelen mogelijk maakt die nodig zijn om de nationale belangen van Turkije veilig te stellen.” De Turkse grondwet bepaalt dat het parlement toestemming moet geven voor het stationeren van buitenlandse troepen in Turkije en voor het inzetten van Turkse soldaten in het buitenland.

De VS vroegen Turkije aanvankelijk naar verluidt om toestemming voor de stationering van 80.000 militairen, maar zouden het aantal na aandringen van de Turkse regering inmiddels fors hebben verlaagd. De stationering van Amerikaanse militairen in Turkije voor een aanval op buurland Irak ligt in Turkije zeer gevoelig. Een grote meerderheid van de bevolking is tegen.

De Turkse politiek stelt een antwoord op het Amerikaanse verzoek al weken uit. De legertop heeft een duidelijke mening: langer dralen stuurt de Amerikaanse militaire planning in de war en zet de warme banden tussen Ankara en Washington op het spel. Turkije is sterk afhankelijk van politieke en economische steun van de VS, die Turkije volgens bronnen in Washington leningen en economische steunmaatregelen ter waarde van 4 tot 15 miljard dollar hebben geboden in ruil voor troepenstationering.

Het leger wil naar Noord-Irak om in het geval van een oorlog te voorkomen dat de Koerden, die daar een autonoom gebied hebben, een eigen staat uitroepen. De stichting van een onafhankelijk Koerdistan geeft onvermijdelijk repercussies in Turkije, dat een jarenlange oorlog met Koerdische separatisten in eigen land achter de rug heeft.

Veel Turken zijn verder bang dat Irak in het geval van een oorlog met raketten aanvalt. Turkije gaat ervan uit dat zijn NAVO-bondgenoten dan te hulp zullen schieten, zei minister van Buitenlandse Zaken Yaris Yakis gisteren. Zo niet, dan zal de militaire alliantie haar geloofwaardigheid en afschrikkingskracht verliezen, zei hij.

Yakis zei verder dat een oorlog in Irak niet noodzakelijkerwijs hoeft te leiden tot een Iraakse aanval op Turkije. De Turkse minister voerde vrijdag in Ankara overleg met zijn Griekse en Italiaanse ambtgenoten over de Iraakse crisis en de Turkse inspanningen om lid te worden van de Europese Unie. „Wij praten hier over scenario’s die hoogst onwaarschijnlijk zijn, maar het is beter om op alles voorbereid te zijn”, zei de Griekse minister George Papandreou.

Het Iraakse leger heeft overigens de afgelopen twee weken zo’n vijftig Koerdische gezinnen langs een deel van de grens met het autonome Koerdische gebied in het noorden van het land weggejaagd. Zo is een niemandsland ontstaan dat Saddam Hussein mogelijk als bufferzone wil gebruiken tegen een Amerikaanse invasie vanuit het noorden.

Volgens de Democratische Partij van Koerdistan (KDP), die in het westen van het autonome gebied de dienst uitmaakt, moesten de Koerden alles achterlaten en dieper Irak intrekken. Een aantal gezinnen wist naar Koerdisch gebied te ontkomen door Iraakse militairen om te kopen. Vanuit het niemandsland vallen Iraakse legerpatrouilles nu geregeld Koerdisch gebied binnen.

De Turkse televisiezender NTV meldde woensdag dat als Turkije geen Amerikaanse troepen toelaat op hun legerbases, de Verenigde Staten een luchtbrug willen beginnen om troepen naar het Koerdisch gebied over te brengen. Het heropenen van de luchtmachtbasis van Harir in het autonome gebied, 50 kilometer ten noorden van de stad Irbil, wees al in die richting.

De afgelopen twee weken hebben zich aan de grens bovendien troepenverplaatsingen voorgedaan van de Mujahedeen Khalq, meldt de KDP. De Mujahedeen Khalq is een gewapende Iraanse oppositiegroep die de steun heeft van Saddam.

De KDP voert het bewind in het noordwesten van de no-fly-zone boven het noorden van Irak die na de Golfoorlog van 1991 werd ingesteld om de Koerden te beschermen tegen verdere onderdrukking door Bagdad.