Een oudere man gekleed in Sovjetuniform speelt op een oud draaiorgel en begroet gasten nabij Sopronpuszta, op het grasveld waar wachttorens en prikkeldraad het communistische Hongarije scheidden van buurland Oostenrijk. Ongeveer duizend mensen, onder wie voormalige Oost-Duitse vluchtelingen, zijn gekomen om in de brandende zon naar Merkel te luisteren. Vanaf het overdekte podium prijst zij de Hongaarse beslissing om op 19 augustus 1989 even de grens te openen met Oostenrijk tijdens de zogenoemde ”Pan-Europese Picknick”, een vredesdemonstratie.Honderden Oost-Duitsers grepen hun kans om door de geopende hekken naar Oostenrijk te rennen. „Wat de Hongaarse organisatoren van de picknick deden was moedig”, zegt Merkel. „Hongaren gaven vleugels aan het verlangen naar vrijheid van de Oost-Duitsers.”

Ook de gereformeerde kerkleider en politicus László Tökés staat namens de organisatoren van de beroemde picknick bij vrijheid stil. Volgens hem handelden Hongaren „zoals de apostel Paulus spreekt over vrijheid van slavernij in Christus.”

Merkel maakt later nog wat tijd vrij om ex-Oost-Duitse vluchtelingen te spreken in een tent vlak bij een Trabant, ooit symbool van de Oost-Duitse auto-industrie. Ze ontmoet er de nu 40-jarige Jörg Meissner, die zwemvesten produceert. „Ik vertelde haar over mijn ontsnapping”, zegt hij. „Ik herinner mij nog goed het modderpad waarover wij een halfuur moesten lopen. Ik was bezorgd dat de autoriteiten mijn familie in Oost-Duitsland onder druk zouden zetten. Maar ik vond dat ik het risico moest nemen.”

Hij was geschokt dat andere vluchtelingen hun kleine kinderen meenamen. „Gelukkig is alles goed gegaan. Het had ook anders kunnen aflopen”, verzucht Meissner. Hij herinnert aan het schietbevel voor Hongaarse grenswachters. Maar zij keken de andere kant op. Dat staat ook uitgebeeld op het marmeren monument ”De doorbraak”, dat woensdag is onthuld.