De historische Military Highway, de belangrijkste verbindingsweg tussen de Georgische hoofdstad Tbilisi en Rusland loopt voor een deel parallel aan de grens met Zuid-Ossetië, waar de Russen sinds de oorlog van vorig jaar de dienst uitmaken. Toch zie je onderweg geen enkele antitankgreppel of militaire wachtpost. Volgens een plaatselijke bewoner vormen de vele duizenden meters hoge Kaukasusbergtoppen al eeuwenlang een onneembare natuurlijke grens. Vandaar dat ook vorig jaar hier geen enkele oorlogshandeling heeft plaats­gevonden.Transitroute

Toch heeft de oorlog ook voor dit gebied verstrekkende gevolgen. Zo functioneerde de Military Highway vanouds als belangrijke transitroute tussen Rusland en het economisch voor een groot deel van dit land afhankelijke Armenië, dat ten zuiden van Georgië ligt. Chauffeurs maakten onderweg massaal gebruik van de vele aanwezige restaurantjes en hotelletjes. Deze staan er nu verlaten bij, want de grens met Rusland zit potdicht. De weg naar de grens blijkt op een ge­geven moment zelfs te zijn opgebroken. Tegelijkertijd vallen de grote aantallen groepjes ongeschoren mannen op die aan de kant van de weg rondhangen, niet zelden met een biertje in de hand. De werkloosheid in de regio is de afgelopen tijd snel toegenomen.

Toeristen laten het sinds de oorlog volledig afweten, zo klaagt de eigenares van een hotelletje in het aan de Military Highway gelegen Kazbegi. „Veel accommodatie staat leeg deze zomer; jullie zijn mijn eerste gasten.” Ook het nabijgelegen bekende wintersportoord Goedaoeri moest het de afgelopen winter met een sterk teruggelopen aantal bezoekers stellen. Vooral gasten vanuit het buitenland bleven voor het grootste deel weg. De statistieken bevestigen dit. Volgens de Georgian Tourism Association is het aantal buitenlandse toeristen dat Georgië bezoekt sinds de oorlog met Rusland met 80 procent gedaald. En dat heeft grote gevolgen voor de economie, vooral omdat het toerisme tot de belangrijkste groeisectoren van de Georgische economie behoorde.

Buitenlandse investeringen

Ook andere groeisectoren hebben zichtbaar onder de oorlog geleden. Zo liggen in de hoofdstad Tbilisi de nodige bouw­projecten stil vanwege het vertrek van buitenlandse investeerders. Alleen al in het eerste kwartaal van dit jaar namen de buitenlandse investeringen met 75 procent af in vergelijking met dezelfde periode in 2008. Volgens het IMF is de Georgische economische groei vorig jaar gekrompen tot een kleine 2 procent, ruim 10 procentpunten minder dan in 2007, toen de economische groei nog 12,4 procent bedroeg. Voor dit jaar wordt rekening gehouden met een economische groei van 1,5 procent, mede dankzij een westerse kapitaalinjectie van 4,5 miljard dollar in het kader van wederopbouwhulp na de oorlog en een lening van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) van ruim 1,1 miljard dollar. Het officiële werkloosheidscijfer lijkt dit jaar toe te stijgen tot boven de 20 procent.

Toch zie je overal in het land veel bedrijvigheid, met name in de agrarische sector en in de lichte industrie. Van oudsher was Rusland de belangrijkste afzetmarkt voor de producten uit deze laatste sector. De afgelopen jaren zijn de Georgiërs door de steeds moeizamere relaties met hun grote buurland echter noodgedwongen en met succes op zoek gegaan naar nieuwe afzetmarkten. Succesvolle Georgische exportproducten zoals citrusvruchten en wijn vinden op steeds grotere schaal hun weg naar andere landen. Inmiddels is Turkije veruit de belangrijkste handelspartner van Georgië, gevolgd door Azerbeidzjan, Oekraïne en de VS.

Olie en gas

Vanwege de energieleveranties is vooral een goede relatie met het olie- en gasrijke buurland Azerbeidzjan van groot belang. De bouw en ingebruikneming van de Baku-Tbilisi-Ceyhan­­­-oliepijp­leiding en de gaspijp­leiding Baku-Tbilisi-Erzerum een aantal jaren geleden hebben Georgië op energiegebied een stuk minder afhankelijk van Rusland gemaakt. Deze pijleidingen, die Rusland omzeilen, zijn het Kremlim een doorn in het oog en vormen zelfs een van de belangrijkste redenen voor de agressieve politiek van Rusland jegens het prowesterse regime in Georgië.

Ondanks de oorlog en de aanhoudende slechte relaties met buurland Rusland lijkt Georgië er redelijk in te slagen zijn economie draaiende te houden. Mocht het land de komende tijd erin slagen weer enigszins normale relaties met Rusland op te bouwen, dan is de verwachting dat buitenlandse investeerders massaal zullen terugkeren.

Karel Onwijn is oud-correspondent voor deze krant en reist momenteel rond door de Kaukasus.