„Ondanks bezwaren toch mee”
Als het proces van vereniging van de drie SoW-kerken nu nog wordt afgebroken en de kerken afzonderlijk verdergaan, betekent dat „een ramp.” Dat schrijven negentien hervormd-gereformeerde kerkleden, onder wie negen predikanten, in de brochure ”In het zicht van de beslissing”.
De brochure over de vereniging van drie kerken tot één Protestantse Kerk in Nederland is de afgelopen dagen toegestuurd aan alle hervormd-gereformeerde kerkenraden. Het is een zestien pagina’s tellende bijdrage, geschreven door en voor hervormd-gereformeerden in de Hervormde Kerk.
Het is, aldus medeondertekenaar ds. R. de Reuver uit Boskoop, de bedoeling van de negentien verantwoordelijken voor de uitgave om kerkenraden te helpen een zo verantwoord mogelijke keus te maken. „We zijn een groep mensen die de bezwaren van binnenuit meevoelt. We komen met argumenten om positief in het fusieproces te staan en willen die aan kerkenraden ter overweging geven.”
De ondertekenaars vinden dat er „voldoende ruimte is voor gemeenten van gereformeerde signatuur om binnen de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) het kerkelijk leven naar reformatorische visie in te richten en op te bouwen. En om het geheel van de kerk voortdurend aan haar roeping te herinneren.”
De brochure noemt de aanstaande vereniging een historische gebeurtenis van de eerste orde en een teken van hoop in de hele oecumene. De uitgave schetst de bezwaren die „onder ons” leven en de ondertekenaars vinden die alleszins begrijpelijk.
Hoewel de ondertekenaars van de brochure menige vrees en zorg delen en de afdwalingen van het bijbels-reformatorisch geloofsgoed betreuren, zijn zij voorstanders van de vereniging. Zij zien in de verenigde kerk mogelijkheden voor positief kerkzijn. „En vooral: ruimte voor het Woord.”
Hun diepste motief om mee te gaan, is de roeping tot eenheid van Christus in het hogepriesterlijk gebed. Johannes 17 slaat volgens hen niet op de onzichtbare kerk of de oecumene van het hart. „Zij die bij Christus behoren, horen tot in de zichtbare eenheid bij elkaar.”
De waarheid Gods mag in de ogen van de ondertekenaars niet in concurrentie worden gebracht met de eenheid in Christus. Eenheid in Christus is deel van de waarheid, zeggen zij in reactie op de tegenwerping dat het toch om de waarheid gaat. Daarnaast heeft de vereniging voor hen een missionair motief. Te lang lag de aandacht op het interne kerkelijke bedrijf.
De ondertekenaars wijzen er verder op dat nergens staat dat „we de belijdenis onderschrijven” en ze vragen zich af of men de belijdenisgeschriften terecht de grondslag noemt. „Immers, het enige fundament van de kerk is Christus.”
De brochure stelt verder dat de Onveranderde Augsburgse Confessie en de Catechismus van Luther zich zonder wezenlijke problemen verdragen met de gereformeerde confessie. Bovendien krijgt de relatie tot de lutherse belijdenisgeschriften op een andere wijze gestalte dan die tot de gereformeerde, waarmee hervormde gemeenten zich volgens de kerkorde in het bijzonder verbonden weten.
Het kan volgens het stuk zo zijn dat hervormd-gereformeerden in het geding om de waarheid ook in de toekomst bepaalde overtuigingen afwijzen, vanwege de gehoorzaamheid aan het Woord van God. „Onzes inziens zal er in de verenigde kerk alle ruimte zijn het verlangen naar een waarlijk reformatorische, belijdende kerk inhoudelijk tot uitdrukking te brengen. Een ruimte die geopend is door verscheidene kerkordelijke waarborgen.”
De nieuwe kerkorde is, aldus de brochure, ondanks gebreken, niet minder dan de huidige hervormde kerkorde aanvaardbaar als een reformatorische kerkorde. „De ordinanties bij de kerkorde geven veel ruimte aan gemeenten en kerkenraden om een confessioneel-principiële weg te gaan. En de kerk in haar bovenplaatselijke verbanden te houden aan haar belijdenis. Veel eigenheid kan worden behouden en ingepast in het kerkelijk leven”, zegt de nieuwe uitgave.
De brochure is ondertekend door K. de Boer (Boskoop), ds. K. F. W. Borsje (Vriezenveen), E. L. G. van den End (Ermelo), ir. P. M. Hoogendijk (Nieuwerkerk a/d IJssel), prof. dr. F. G. Immink (Driebergen), ds. P. L. de Jong (Rotterdam), A. Kok (Ede), mr. J. L. de Lange (Putten), dr. H. de Leede (Amersfoort), ds. D. Ph. C. Looijen (Amersfoort), dr. A. Noordegraaf (Ede), dr. J. Poortman (Ede), ds. R. de Reuver (Boskoop), ds. A. Romein (Ede), mr. P. Schreuder (Nijkerk), ds. C. Snoei (Veenendaal), drs. G. Verweij (Bosch en Duin), M. A. van Welie (Gouda) en drs. N. Wolswinkel (Veenendaal).
