„Wij beschouwen deze beslissing van de Amerikanen als een ernstige vergissing", zo reageerde Bush’ Russische collega Vladimir Poetin in Moskou. De Russische president kondigde tegelijkertijd aan dat het Russische kernwapenarsenaal gereduceerd zal worden tot 1500 à 2200 kernkoppen. Tijdens de Amerikaans-Russische top vorige maand in Washington die later werd voortgezet in Crawford in Texas kondigde president Bush al aan dat de Amerikanen hun kernwapenarsenaal zullen verminderen tot 1700 à 2200 kernkoppen.

Het zogeheten Antiballistic Missile Treaty oftewel ABM-verdrag vormde sinds 1972 de hoeksteen van het nucleaire evenwicht gebaseerd op afschrikking tussen de VS en de toenmalige Sovjet-Unie. Dit verdrag verbiedt het creëren van een antiraketsysteem, omdat daarmee de wederzijdse afschrikking geneutraliseerd en daarmee het strategisch evenwicht verstoord zou worden. Washington wil echter juist zo’n antiraketsysteem creëren, niet zozeer om de VS te beschermen tegen Russische of Chinese raketaanvallen, maar om over een verdediging te kunnen beschikken tegen aanvallen van wat men hier „ongeregelde staten" noemt. Daaronder verstaat men landen als Noord-Korea, Irak of Iran.

„Geen bedreiging
Terwijl Moskou zich aanvankelijk fervent verzette tegen opzegging van het verdrag, zei president Poetin donderdag dat Washingtons beslissing „geen bedreiging" vormde voor Rusland. De Amerikaanse bedoelingen waren al glashelder nadat beide leiders er vorige maand niet uitkwamen. Volgens sommige Amerikaanse analisten heeft Poetin het ABM-verdrag niet willen wijzigen, om vanuit orthodoxe politieke en militaire kringen niet het verwijt te krijgen dat hij zwichtte onder Amerikaanse druk. Nu wordt hij voor een voldongen feit geplaatst en kan proberen daarop adequaat te reageren. De VS worden pas over zes maanden van hun verdragsverplichtingen ontslagen, want er geldt een opzegtermijn van zes maanden. Het is overigens de eerste keer dat de VS een belangrijk strategisch verdrag eenzijdig opzeggen.

China
Terwijl deze stap waarschijnlijk niet veel consequenties heeft voor het strategisch evenwicht tussen de VS en Rusland, is dat anders voor China. Dat beschikt over aanzienlijk minder kernwapens dan de VS (en Rusland). Het kan zijn dat Peking besluit om hierin verandering te brengen. Een gevoelig punt in deze kwestie vormt het eiland Taiwan, dat Peking beschouwt als een afvallige Chinese provincie. Conservatieve Republikeinse kringen dringen er bij hun partijgenoot Bush op aan om Taiwan (en Japan) ook bescherming te bieden onder de paraplu van het nieuwe antiraketsysteem. Dat zou de Chinese verdenking kunnen versterken dat Washington eropuit is om de Chinese invloed in Azië in te dammen zoals men dat tijdens de Koude Oorlog probeerde met de Sovjet-Unie. Om mogelijk Chinees wantrouwen te neutraliseren belde president Bush donderdag met zijn Chinese collega Jiang Zemin. Hij stelde hem daarbij voor dat beide landen „op hoog niveau een strategische dialoog beginnen." Het is niet bekend hoe Jiang Zemin daarop reageerde.