De ondervinding leert dat de uitwendige roeping niet genoegzaam is tot ware bekering, aangezien de meeste kerkmensen wel uitwendig worden geroepen, maar niet komen tot het zaligmakend geloof in Christus. De leraars moeten met Jesaja klagen: „Wie heeft onze prediking geloofd?” en Paulus zegt in Hebreeën 4:2: „En het Woord der prediking deed hun geen nut.”Maar hoe komt het dan, zult u vragen, dat de mens wel een natuurlijke zucht heeft tot behoud en dat de meeste mensen het heilzame Evangelie niet omhelzen? Ach, geliefden, dit komt door de boosheid en de verkeerdheid van een mensenhart. In een mens is geen bekwaamheid om uit zichzelf tot de wedergeboorte te komen, want van nature is de mens dood door misdaden en zonden. Zomin een lichamelijk dode zich levend kan maken, zomin kan een geestelijke dode dat. Hij kan wel de middelen van de genade gebruiken waardoor God gewoon is te werken.

Ook in de wedergeboorte staat de mens machteloos, want kan een kind zich ook voorbereiden op zijn ontvangenis? Nee toch! Zo kan ook een mens niets toebrengen tot zijn herschepping. Want de ondervinding leert dat mensen die het meest geschikt lijken voor de wedergeboorte, deze niet deelachtig worden.

Jesajas Hillenius, predikant te Drachten (De mens beschouwd, 1752)