Per bedrijf duikelde het gemiddelde inkomen van 57.000 euro naar 32.000 euro. Een terugval in die mate heeft zich in de sector nog niet eerder voorgedaan, aldus het Landbouw Economisch Instituut (LEI) maandag in zijn Landbouw Economisch Bericht.Het jaarlijkse LEI-rapport geeft inzicht in de ontwikkeling van de agrarische sector in het afgelopen jaar.

Het LEI noemt 2008 voor de agrarische sector „een jaar met twee gezichten.” Het jaar begon goed, met hoge prijzen voor diverse producten, veroorzaakt door de combinatie van ongekend lage voorraden voor granen, ernstige aanbodsverstoringen, zeer hoge olieprijzen en een toename van de vraag naar granen voor de productie van biobrandstoffen.

De sterke prijsstijging van veel agrarische producten op de wereldmarkt bereikte medio 2008 haar hoogtepunt. In de loop van vorig jaar zette echter een snelle prijsdaling in, onder invloed van een grotere productie en een afzwakkende vraag.

De gemiddelde inkomensdaling van 35 procent is behalve aan deze prijsdaling volgens het LEI vooral te wijten aan een sterke toename van de kosten, onder meer de fors gestegen olieprijs.

In totaal nam het aantal bedrijven in de agrarische sector in 2008 opnieuw af met 2,1 procent tot 75.160. Dat was minder dan voorheen, maar in de glastuinbouw was met een afname van 7,8 procent sprake van een opvallend snelle vermindering.

Het LEI constateert in toenemende mate een tweedeling tussen steeds grotere bedrijven enerzijds en kleinere bedrijven anderzijds. „Voor de laatste categorie is het agrarisch inkomen slechts gedeeltelijk de bestaansbron; het grootste deel van het inkomen komt in dat geval niet uit het bedrijf maar uit een baan buitenshuis of een pensioenvoorziening”, stelt het LEI.

Het belang van het inkomen van buiten het bedrijf neemt voor agrariërs geleidelijk toe. In 2008 ging het hierbij om bijna 20.000 euro per bedrijf.

In 2008 boden land- en tuinbouw werk aan ongeveer 227.000 personen (goed voor 6 procent van de totale werkgelegenheid in Nederland), iets meer dan in 2007. Het LEI verwacht dat de agrosector in de toekomst te maken krijgt met een schaarste aan geschikte arbeidskrachten, mede doordat het imago van deze sector bij jongeren tamelijk negatief is.

De Nederlandse uitvoer van agrarische producten en voedingsmiddelen bedroeg in 2008 ruim 64 miljard euro, circa 10 procent meer dan het jaar daarvoor. De agrarische invoer nam met 16 procent toe tot ruim 41 miljard euro.

Volgens het LEI blijkt uit OESO-cijfers dat de milieudruk van de Nederlandse landbouw in de periode 1990-2004 sterker is afgenomen dan in de meeste andere OESO-landen.

Zo is in Nederland het verbruik van chemische middelen met ruim 50 procent verminderd, tegen 5 procent in andere landen.

De vermindering van de milieudruk ging gepaard met stijgende milieukosten voor de sector, die in 2002 een hoogtepunt bereikten. Daarna trad een daling op.

Ongeveer driekwart van de land- en tuinbouwbedrijven ontving in 2007 inkomenssteun. Voor bijna 30 procent van de bedrijven bedroeg de toeslag minder dan 10.000 euro.