Koninklijke onderscheiding voor prof. Noort
De Groningse oudtestamenticus prof. dr. E. Noort is donderdagmiddag benoemd tot ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Hij ontving de hoge koninklijke onderscheiding bij zijn afscheid van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG).
Ed Noort (Haarlem, 1944) is sinds 1993 hoogleraar Israëlitische letterkunde, de uitlegging van het Oude Testament, de geschiedenis van de Israëlitische godsdienst en de intertestamentaire letterkunde.Volgens de Groningse universiteit is prof. Noort een van de meest gezaghebbende oudtestamentici ter wereld. „Hij wordt algemeen gezien als de kenner bij uitstek van het Bijbelboek Jozua. Opgeleid aan de Vrije Universiteit Amsterdam en de universiteiten van Kampen en Göttingen en als hoogleraar werkzaam geweest aan de universiteiten van Kampen en Hamburg is Noort als geen ander thuis op het snijvlak van de Duitse en de Nederlandse godsdienstwetenschap.”
Jozua
Prof. Noort heeft tientallen publicaties op zijn naam staan. Zo schreef hij voor de reeks ”Biblischer Kommentar” een commentaar op het Bijbelboek Jozua. In 1998 werd prof. Noort lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen en ontving hij een gasthoogleraarschap aan Princeton University in de Verenigde Staten. Sinds 2006 is hij ook honorair hoogleraar aan de universiteit van Stellenbosch in Zuid-Afrika.
Prof. Noort is predikant in de Protestantse Kerk in Nederland. Sinds 1997 is hij verbonden aan de protestantse gemeente Hoogezand-Sappemeer. Hij zet zich onder meer in voor de postacademische nascholing van noordelijke predikanten en de ontwikkeling van de godsdienstwetenschap aan Oost- en Midden-Europese universiteiten.
Schepping
Prof. Noort hield vanmiddag in de aula van het Groningse academiegebouw een afscheidscollege met de titel ”Over schepping gesproken”. Hij begon zijn rede met een citaat uit de stichtingsoorkonde van de universiteit uit 1614, waarin staat dat die opgericht wordt „om niet aan onwetendheid en barbarij te bezwijken.”
Prof. Noort: „Die onwetendheid en barbarij kwamen weer boven bij de recente debatten in het Darwinjaar. EO-voorman Andries Knevel beleefde zijn coming-out, een in Urk gevestigde club bestookte Nederland met creationistische pamfletten, maar daartegen kon je dan weer een sticker ”creationisme nee” en ”Darwin ja” op je brievenbus plakken. Nederlandser kan het niet.”
De scheidend hoogleraar ziet het spreken over de schepping in Genesis als poëzie. „Het begon met tempelliederen die JHWH’s scheppende daden bezongen als het afweren van bedreiging, als strijd tegen elementen en monsters. Mythologische taal helpt wanneer je met behulp van metataal boven de verschrikking en de waan van de dag kunt uitstijgen. Op schepping als een goddelijke handelen aan het begin van tijd, wereld en mens lag niet de nadruk.”
Volgens prof. Noort verandert dat beeld tijdens de ballingschap van Israël in 587 voor Christus. Toen „alles verloren” was, koos het volk steeds vaker voor een monotheïstisch godsbeeld. „En daar wordt het direct verbonden met het scheppend handelen van JHWH. Is er maar één God dan is hij de prima causa, de oorzaak en maker van alles.”
