De Hollandse nieuwe is weer in het land. Vandaag start officieel het haringseizoen met de veiling van het symbolische eerste vaatje in Scheveningen. Volgens het Nederlands Visbureau is de haring vetter dan vorig jaar en zijn er minder kleine exemplaren.De nieuwe haring zorgt de komende weken voor extra geld in het laatje van visdetaillisten. De vis staat naar omzet gemeten al sinds jaar en dag op nummer 1 in de top tien van meest gegeten soorten. Zo’n 85 miljoen stuks Hollandse nieuwe gaan jaarlijks in Nederland over de toonbank. Een campagne zorgt ervoor dat iedereen vroegtijdig weet wanneer het seizoen van haring happen weer begint.

De geoliede pr-machine kan niet verhullen dat er twijfel blijft bestaan over de duurzaamheid van (haring)visserij. Zo voorspelt de documentaire ”The end of the line” – gisteren op Wereldoceanendag in première gegaan– dat er in 2050 geen vissen meer in de oceanen zwemmen als de visvangst in het huidige tempo doorgaat.

Schaduw

Voor haring geldt dat visserijonderzoekers hebben aangegeven dat het bestand kleiner is dan biologisch verantwoord. Dat is de reden waarom de quota de afgelopen jaren fors naar beneden zijn geschroefd.

De cijfers staan garant voor discussie. Vissers en milieuvertegenwoordigers hebben ieder hun eigen verklaring voor de achteruitgang van de visbestanden. Sinds een aantal jaren proberen beide partijen over hun eigen schaduw heen te stappen en samen op te trekken.

Een voorbeeld in de haringvisserij is de komst van het keurmerk van de Marine Stewardship Council (MSC). Deze onafhankelijke, internationale organisatie –in 1997 door Unilever en het Wereld Natuur Fonds opgericht– beoordeelt bij een certificering de omvang van visbestanden, de invloed van visserij op het ecosysteem en het visserijbeheer.

Drie jaar geleden kregen Nederlandse haringvissers als eersten het blauwe MSC-logo, dit jaar sleepten ook de Schotse, Noorse en Zweedse collega’s dit keurmerk in de wacht. De Denen volgen binnenkort. Daarmee bezitten alle haringen die in Nederland worden verkocht het duurzaamheidsetiket. „Als ook de haringverkoper in het bezit is van een keurmerk, dan is de hele keten tussen boot en bord goed”, aldus Nathalie Steins van het MSC.

Aan de haring zelf verandert niets. „Het is geen kwaliteits­label, maar het zegt iets over duurzaamheid.” Het keurmerk onderscheidt zich van het recent geïntroduceerde Certificaat Verantwoordelijk Vissen, dat meer een hulpmiddel wil zijn voor bedrijfsmatige afnemers van vis.

Steins erkent dat een keurmerk geen garantie is voor groeiende visbestanden. „Zeker, aspecten zoals klimaatveranderingen spelen ook een belangrijke rol. Wij passen onze voorschriften daarom waar nodig aan.”

Geld waard

Vissers zijn zonder al te veel morren bereid om strengere eisen te accepteren. „Het certificaat is geld waard, de ondernemers kunnen meer geld vragen voor een MSC-haring.”

Of de haring aan de viskar daarmee ook duurder wordt, durft Steins niet te zeggen. MSC bemoeit zich niet met de markt, zelfs niet nu door een overaanbod al enkele partijen haring zijn doorgedraaid. „Al is dat natuurlijk niet echt duurzaam te noemen.”

MSC-vissers kunnen ook op goedkeuring rekenen van het Wereld Natuur Fonds (WNF). „Certificering is een grote stap op de weg naar duurzaamheid”, aldus Emilie Hugenholtz van het WNF. Tegelijkertijd houdt WNF de vinger aan de pols. „Wij wijzen niet met het vingertje, maar blijven de visserij volgen zodat ook nieuwe inzichten worden toegepast.”