Opinie

Democratische verkiezing André Hazes als schrikbeeld

Deelnemen of thuisblijven? Die vraag, opgeworpen door de Landelijke Stichting ter bevordering van de Staatkundig Gereformeerde Beginselen, is inmiddels massaal beantwoord met thuisblijven. De opkomst bij de Europese verkiezingen was weer eens dramatisch laag. Dat hele Europa kan de kiezer blijkbaar gestolen worden.

Jan van Klinken
5 June 2009 18:12Gewijzigd op 14 November 2020 08:04

Dat zal genoemde stichting zeker deugd doen, al is het opkomstpercentage lang niet het enige dat haar bezighoudt. Er is nog veel meer dat haar gemoed prangt, zoals we in lappen van advertenties in deze krant konden lezen. Ik laat de meeste bezwaren voor wat ze zijn, al kan ik niet nalaten om bij de angst van de verontruste SGP’ers voor Rome aan te tekenen dat er goed nieuws voor hen is. De Rooms-Katholieke Kerk verliest in ijltempo terrein in Europa. Geen kerk die zo door de secularisatie wordt geteisterd als deze. Voor zover haar bedehuizen nog niet zijn gesloten, komt er geen kip meer. Parochies moeten overal met kunst en vliegwerk draaiende worden gehouden.Toch zou ik me, als ik van de stichting was, daarover niet al te vrolijk maken. Ongetwijfeld herinnert de lezer zich de affaire-Buttiglione nog, de beoogde Eurocommissaris die tegen abortus was. Voorwaar een trouwe volgeling van Rome, maar volgens mij had hij van de bezwaarde SGP’ers zo mogen aanschuiven in Brussel. Zo zie je maar dat vermeende vijanden in werkelijkheid je politieke vrienden kunnen zijn.

Zo is er meer te noemen in de advertentietekst dat discutabel is. Waar dat wat mij betreft in ieder geval niet voor geldt, is haar waarschuwing voor de volkssoevereiniteit.

Op dat onderdeel wil ik wel een stukje met de stichting meereizen. Met dat kritische geluid mag ze van mij doorgaan want dat hoor je niet iedere dag. Het is wel zo dat ook CU en SGP afstand nemen van de regering door het volk, maar zo heel veel hebben ze er doorgaans niet over te melden. Wat overigens te begrijpen is.

Het is –anders dan de stichting suggereert– een buitengewoon lastig vraagstuk, waar dan ook buitengewoon weinig over gesproken of geschreven wordt.

Letterlijk betekent volkssoevereiniteit dat het volk regeert. Strikt genomen is daarvan nergens sprake, niet in Nederland en al helemaal niet in de EU. Als we een regering door het volk zouden hebben, wordt over alle belangrijke maatregelen in de vorm van referenda beslist.

We zouden dan doorlopend naar de stembus moeten. Dat is natuurlijk geen doen. Vandaar dat er gewerkt wordt met een systeem van evenredige vertegenwoordiging in de vorm van parlementen. Dat heet indirecte democratie en wat dat betreft kan de stichting opgelucht ademhalen. De Europese volkssoevereiniteit waar ze beducht voor is, is er niet en zal er ook niet komen.

Toch is daarmee de kou niet uit de lucht. Waar de CU, SGP en genoemde stichting ook problemen mee hebben, is dat er bij meerderheid wordt beslist, met name over voorstellen die naar hun mening indruisen tegen de Bijbel. Ze vinden het prima dat de meeste stemmen gelden maar niet als het gaat over zaken als abortus, winkels open op zondag, het homohuwelijk en meer van dat soort kwesties.

Daarmee laden zij –de critici– de verdenking op zich dat ze niet voluit democratisch zijn. Dat lijkt tamelijk ernstig maar dat valt reuze mee. Ook partijen die zeggen wel voluit democratisch te zijn, zijn dat veelal niet. Alleen komen ze daar niet eerlijk voor uit.

Een voorbeeld: uit peilingen is al meer dan eens gebleken dat er veel steun is onder de bevolking voor de doodstraf. Maar denkt u dat die straf er ooit komt? U zult het niet meemaken.

Goed beschouwd komt het erop neer dat niet alle kiezers voor vol worden aangezien. Dat zagen we ook toen de Europese grondwet was weggestemd. Je hoorde Haagse leidslieden zich hardop afvragen of de kiezers van hun verstand waren beroofd. Daarna werd die grondwet via een U-bocht gewoon doorgedrukt. Kiezers mogen wel ergens voor of tegen zijn zolang de politieke kaste het kan meemaken. Zo niet, dan gaan de dames en heren hun eigen gang.

Het standpunt van de critici van de volkssoevereiniteit verschilt in zoverre dat bij hen niet het criterium is of de mening van het volk hun bevalt maar of die zich in hun ogen verdraagt met het Woord van God. De uitwerking is evenwel hetzelfde. U, kiezer, mag uw zegje doen maar niet alles wat u wilt, zullen we doen.

Zoals gezegd is dit een lastig probleem. Want doorredenerend komt het erop neer dat de politieke elite zegt: U, kiezers, bent niet allemaal tot oordelen in staat. U denkt wel dat uw mening de juiste is maar alleen wij kunnen dat echt overzien.

Het klinkt misschien raar maar voor dat standpunt is veel te zeggen. Om maar eens wat te noemen: bij de raadsverkiezingen van 2002 liet de volkszanger André Hazes zich voor de grap op een lijst in de gemeente De Ronde Venen zetten en prompt werd hij gekozen. Zo’n beetje de enige politieke uitspraak die hij deed, was aankondigen een stokje te zullen steken voor de verbreding van een provinciale weg. Waarom hij daartegen was? Die liep langs zijn huis.

Er zijn meer voorbeelden van politieke onbenullen die tot volksvertegenwoordiger werden gekozen. Is er een beter bewijs dat lang niet alle kiezers met hun verantwoordelijkheid kunnen omgaan?

Wat dan? Alleen die kiezers stemrecht geven die meer dan twee boeken hebben gelezen, zoals wel eens gekscherend is gezegd? „Gods Woord stellen boven de wil van het volk”, zullen critici van de volkssoevereiniteit reageren.

Maar ook dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Want wie bepaalt in concrete gevallen wat in strijd is met dat Woord? Gekozen volksvertegenwoordigers? Of een raad van wijzen, zoals in islamitische landen? Maar wie stelt die raad dan samen? Vragen te over.

Als de landelijke stichting nog eens advertentieruimte inhuurt, lees ik graag het antwoord.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer