Een motie van afkeuring van de SP kreeg woensdag van geen enkele andere fractie steun. Ook een motie van de voltallige oppositie voor een nader onderzoek naar de besteding van de ESF-gelden lijkt niet op een kamermeerderheid te mogen rekenen.

Het ziet er dan ook naar uit dat de deze zomer hoog opgelopen ESF-affaire zonder veel politieke schade wordt afgesloten. Wel lijkt er een kamermeerderheid haalbaar voor een motie van het VVD-kamerlid Kamp. Daarin wordt de oud-ministers van Sociale Zaken Melkert en De Vries (beiden PvdA) verweten in de periode 1994 tot 1999 te hebben nagelaten adequaat op te treden in de ESF-affaire en dat die nalatigheid ernstige gevolgen heeft gehad.

Kern van de ESF-affaire is dat van de ruim 3 miljard gulden aan werkgelegenheidssubsidies die Nederland in de periode 1994-1999 via de Europese Commissie heeft gekregen, inmiddels 447 miljoen door de Europese Commissie wordt teruggeëist omdat dat bedrag niet volgens de Europese regels zou zijn besteed. Mogelijk loopt het bedrag nog op tot ruim een miljard, omdat de Europese Commissie tot nu toe alleen de periode 1994-1996 heeft onderzocht.

De huidige minister van Sociale Zaken, Vermeend, bestrijdt overigens dat bedrag mede op basis van de bevindingen van een commissie onder leiding van oud-president Koning van de Algemene Rekenkamer. Volgens Koning kan de Europese Commissie niet meer dan zo’n 70 miljoen terugvorderen. Pas komend voorjaar zal duidelijk worden hoe hoog de terugvordering van de Europese Commissie precies zal uitvallen.

Kamp zei gisteren in de Tweede Kamer dat hij er –ondanks het harde oordeel over het beleid van Sociale Zaken in de ESF-kwestie– van afzag het vertrouwen in de huidige minister ter discussie te stellen, hoewel die staatsrechtelijk politiek verantwoordelijk is voor de fouten die door zijn voorgangers zijn gemaakt. Die fouten hadden volgens Kamp vooral betrekking op de gebrekkige controle op de besteding van de ESF-gelden.

In gang gezet
Minister Vermeend deelde overigens het oordeel dat in Kamps motie over het beleid in de periode 1994-1999 werd uitgesproken. Volgens Vermeend heeft hij inmiddels het nodige in gang gezet om de controle op de ESF-gelden te verbeteren. Kamps motie zou vandaag –als over de moties werd gestemd– waarschijnlijk ook de steun van de PvdA en D66 krijgen. Ook een motie van het D66-kamerlid Bakker waarin Vermeend wordt opgeroepen de financiële schade als gevolg van de ESF-affaire zo veel mogelijk te beperken, zal waarschijnlijk door de beide andere paarse fracties worden gesteund.

De PvdA en de VVD zullen echter geen steun geven aan een motie van de voltallige oppositie om een commissie in te stellen die moet bekijken of verder onderzoek naar de ESF-affaire door de Tweede Kamer wenselijk is. Beide fracties zijn het eens met Vermeend dat zo’n nader onderzoek geen nieuwe gezichtspunten meer zal opleveren.