„Openbaar bestuur beter in Grondwet vastleggen”
Rechten, plichten en taken van gemeenten en provincies en hun bestuurders en volksvertegenwoordigers moeten in de Grondwet komen. Nu zijn veel beginselen op dit bestuursniveau alleen bij gewone wet geregeld waardoor het te makkelijk is te wijzigen. Ook zou een Europese grondwet, die voorbereid wordt, relatief meer invloed kunnen krijgen dan het lokale openbaar bestuur.
Dat stelde de Raad voor het Openbaar Bestuur (Rob) vrijdag in een advies aan minister Remkes van Binnenlandse Zaken. Het advies is volgens een woordvoerder van de Rob gewaagd, omdat het een breuk betekent in de trend sinds 1983 om juist zo weinig mogelijk zaken in de Grondwet te verankeren. In dat jaar was de laatste grote grondwetswijziging.
In de Grondwet is wel alles tot in detail geregeld over de regering en het koningshuis. Volgens de Rob blijven de gemeenten en provincies er ten onrechte buiten, terwijl het lokale bestuur er belangrijk genoeg voor is.
Zo pleit de Rob ervoor om de wijze van aanstelling van een burgemeester in de Grondwet te laten. Die bepaling staat er nu in, maar er ligt een voorstel bij de Tweede Kamer die eruit te halen. Een burgemeester wordt nu benoemd namens de Koningin, maar mogelijk komt er straks een gekozen burgemeester. De Rob vindt dat de aanstellingswijze, welke dat ook wordt, in de Grondwet moet staan. Dat geldt ook voor het ontslag van bestuurders.
Verder stelt de Rob onder meer voor de beleidsvrijheid van gemeenten in de Grondwet op te nemen, evenals dat zij voldoende financiële middelen krijgen om goed te kunnen functioneren.
Volgens de woordvoerder van de Rob is het opmerkelijk dat Nederland deze kwesties niet in de Grondwet heeft geregeld. Nederland tekende al in 1987 een Europees Handvest over het lokale zelfbestuur. Daarin staat dat de landen dergelijke basisbeginselen in de Grondwet zouden opnemen.