Computers zijn nuttige tools. Ze zullen zich echter nooit echt zelf kunnen ontwikkelen. Zoals er geen hard wetenschappelijk bewijs is voor (macro-)evolutie, zo is er ook geen aanleiding om te geloven in evolutionistische informatica.De heren Van den Herik en Postma verkondigen klinkklare onzin als ze stellen dat computers ons op alle gebieden zullen gaan overtreffen. Een computer kan vrijwel niets. Op het allerlaagste niveau doet een computer niets anders dan het verschuiven, optellen en vergelijken van bitjes (nullen en enen). Zo ook een (sociale) robot. Een sociale robot is feitelijk een computer gemaakt voor menselijke interactie. Zo’n robot kan bijvoorbeeld emoties simuleren en op basis van menselijke signalen bij ons herkennen.

Vorig jaar werd de eerste conferentie op het gebied van Human-Computerrelaties gehouden. Dr. David Levy en andere gevierdheden (onder wie beide hoogleraars) op het gebied van de sociale robotica waren daar aanwezig. Evolutie was er het centrale thema.

AIBO

Ik vraag me hardop af of een informaticus c.q. roboticus die het over evolutionaire informatica heeft, echt niet begrijpt dat hij/zij het eigenlijk over intelligent design zou moeten hebben. Wij als robotici ontwerpen en bouwen robots. Wij als informatici denken algoritmes uit.

Het AIBO robothondje van Windesheim kan heel veel grappige dingen. Zijn bot of zijn bal zoeken bijvoorbeeld. Maar het zal nooit in mijn broek bijten: simpelweg omdat de programmeurs van Sony die mogelijkheid niet toelaten. Het bestuderen van kunstmatige intelligentie en het lezen van papers en luisteren naar oraties op het gebied van zichzelf ontwikkelende algoritmes laten zien, dat we elkaar en onszelf voor de gek houden als we denken dat een machine ooit slimmer kan worden dan zijn maker.

We kunnen denken dat in de toekomst machines zo slim worden dat ze ons feilloos kunnen begrijpen. Een computer kan ons zeker de illusie wekken dat we met een mens te doen hebben, maar echt menselijk is een computer nooit.

Een robotdame ziet er tegenwoordig al bedrieglijk echt uit, maar een echt en lief uitziende robot blijft toch uiteindelijk niets dan een hoopje metaal, rubber en draadjes. Vanuit evolutionistisch oogpunt zit er dan wel weinig verschil met een ”hoopje DNA” (om Richard Dawkins te parafraseren), maar daar houdt het dan ook op. Vanuit Bijbelse optiek is er een groot verschil tussen een robot en de mens. Wij zijn geschapen met een doel, tot eer van Hem, gevormd naar Zijn beeld.

In de hof van Eden wilde de mens als God zijn door mee te gaan in satans leugen: „Ten dage als gij daarvan eet, zo zullen uw ogen geopend worden, en gij zult als God wezen, kennende het goed en het kwaad.” Goed en kwaad worden gereduceerd tot nullen en enen. We proberen het gewoon opnieuw met onze machines: zijn als God door te zeggen: „Laat ons wezens maken, geschapen naar ons beeld en onze gelijkenis.”

Beide hoogleraars doen een claim die ze niet hard kunnen maken. Ze stellen dat recent onderzoek iets laat zien over de verwerking van religieuze ervaringen en non-verbale communicatie. Als we de opbouw van een cel, die complexer is dan een Volkswagenfabriek vol robots, al niet kunnen begrijpen, wat geeft ons dan de arrogantie om te kunnen denken dat wij met een MRI-scan eenvoudig weg religie kunnen verklaren?

We hoeven geen leerstoel aan een universiteit te bekleden om te kunnen inzien dat beide hoogleraars de plank volledig misslaan als ze denken dat het menselijke religieuze besef door de miljoenen jaren heen ontstaan is. Wie overigens wil nagaan hoe wetenschappelijk de darwiniaanse leer is op grond waarvan beide hoogleraars hun aannames doen, verwijs ik door naar de website scheppingofevolutie.nl. Men verkoopt daar onder andere de dvd ”Expelled” van dr. Ben Stein. Stein laat overduidelijk zien waartoe de krankzinnige beweringen van vooraanstaande wetenschappers leiden.

Er zitten zeker goede kanten aan wetenschap, informatica en robotica; neem het onschadelijk maken van bommen.

Wat we moeten met robots die de mens als metgezel in de toekomst zullen gaan bedriegen, kan ik me totaal niet voorstellen. Er zal een moment komen waarop de Schepper ingrijpt en zegt: „Tot hiertoe en niet verder!” Laten beide hoogleraars in dat kader nog eens nalezen wat de Schepper van hemel en aarde tegen Job zei in Job 38. Laat dat stuk zijn tot ontnuchtering en vermaning.

De auteur is docent technische informatica op de Christelijke Hogeschool Windesheim en hoofdauteur van de onderwijsmodule ”Leven met Robots” (opgezet i.s.m. de Pieter Zandtscholengemeenschap in Kampen) en studeert computer science education aan de Universiteit Twente. Dit artikel is op persoonlijke titel geschreven.