Elke leerling is voor het rijexamen meer of minder gespannen. Niets bijzonders. Adrenaline als gevolg van een stuk gezonde spanning kan een kandidaat juist aanzetten tot scherpere prestaties.Sommige kandidaten zijn echter bij voorbaat extreem nerveus. Al bij de gedachte aan het examen raken ze volledig van slag. De een staat stijf van de slaappillen, de ander heeft een reeks slapeloze nachten achter de rug.

Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat ongeveer 10 procent van de leerlingen die in het reguliere onderwijs zakken voor het afsluitende examen lijdt aan faalangst. Dat zou voor het rijexamen betekenen dat er jaarlijks ongeveer 10.000 kandidaten zakken, vanwege een ongezonde angst.

De overheid vindt dat aantal te hoog. Den Haag heeft daarom het Centraal Bureau voor Rijvaardigheidsbewijzen (CBR) gevraagd een speciaal examen voor deze categorie kandidaten te ontwikkelen. Het CBR neemt tijdens een landelijke proef 10.000 faalangstexamens af. Daarna vindt een evaluatie plaats, waarschijnlijk aan het eind van het jaar.

Het speciale CBR-examen is alleen bedoeld voor mensen met faalangst. Niet elke angst is echter faalangst. Het CBR spreekt van faalangst als de kandidaat onder druk van dat ene uurtje bezwijkt onder de spanning. Bijvoorbeeld door een black-out, of door fouten die de cursist tijdens de rijlessen nooit maakt.

Er is geen sprake van rijexamenangst als de leerling zenuwachtig is, omdat hij nog niet helemaal klaar is voor het afrijden. Ook angst door een persoonlijkheidsstoornis valt bij het CBR niet in de categorie faalangst. Mensen die willen weten of ze lijden aan deze specifieke vorm van spanning kunnen dat bijvoorbeeld testen op faalangst.nl of 123test.nl.

Het CBR zet tijdens de proefperiode speciaal getrainde examinatoren in. Voorkomen van problemen tijdens het examen is echter beter dan genezen. Het CBR adviseert leerlingen met faalangst daarom een speciale rijschool te zoeken. Sommige instructeurs hebben een opleiding gevolgd om leerlingen met faalangst te begeleiden.

De beste aanpak is om al tijdens de opleiding de problemen van de verlammende faalangst te lijf te gaan, niet pas bij het examen. Een kandidaat die zich op z’n gemak voelt, heeft grotere kans van slagen.