Bijna driekwart van de Nederlanders wil dat de overheid bedrijven verplicht informatie te geven over de manier waarop zij hun producten maken. Dat blijkt uit onderzoek van de Consumentenbond, die dinsdag de staatssecretaris vroeg de WOK in te voeren.

Wijn zei weliswaar het ’initiatiefwetsvoorstel’ naar de Tweede Kamer te sturen, maar de staatssecretaris staat zelf niet achter invoering van de wet. „Verantwoord ondernemen kan niet worden afgedwongen. Dat is hetzelfde als de burgers van Nederland verplichten aardig voor elkaar te zijn. We moeten via een discussie proberen een gedragsverandering teweeg te brengen”, aldus Wijn.

De staatssecretaris vindt wel dat ondernemers zich „pro-actiever moeten opstellen” en meer moeten werken aan transparantie. Uit het onderzoek van de Consumentenbond blijkt dat 84 procent van de Nederlanders vindt onvoldoende informatie te hebben om een verantwoorde keuze te kunnen maken in de winkel.

Klanten krijgen van bedrijven geen informatie over bijvoorbeeld de herkomst van het lapje vlees dat ze kopen, milieuvervuiling bij de productie van een artikel of betrokkenheid van kinderen bij het maken van kleding. Daarom vindt de Consumentenbond dat de overheid bedrijven moet verplichten consumenten een eerlijk en volledig antwoord te geven op hun vragen.

De bond wijst erop dat de overheid wel van mensen verwacht dat ze producten links laten liggen die onder slechte omstandigheden zijn gemaakt. Door bewust koopgedrag zouden bedrijven vanzelf worden gestimuleerd zich maatschappelijk verantwoord te gedragen. „Maar zonder de goede informatie kunnen consumenten dit spel niet meespelen”, stelde directeur F. Cohen van de bond.

Met de WOK in de hand zouden consumenten voortaan naar de rechter kunnen stappen als een bedrijf niet of ontwijkend reageert op vragen. Ook kunnen maatschappelijke organisaties de wet gebruiken om informatie te verzamelen waarmee zij het debat over duurzame productie kunnen aanzwengelen.

VNO-NCW is niet voor een wettelijke regeling. De ondernemersorganisatie pleit voor de weg van zelfregulering. „Het idee van de bond zadelt ondernemers alleen maar op met bergen extra papieren rompslomp, overbelast de rechterlijke macht en staat op geen enkele wijze in verhouding tot het beoogde doel.”

De winkeliersorganisaties Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) en de Raad Nederlandse Detailhandel (RND) zijn meer te spreken over de ideeën van de Consumentenbond. De brancheorganisaties onderschrijven de noodzaak van meer informatie en transparantie voor de consument.

Het CBL wijst een regeling zoals de Consumentenbond voorstelt niet op voorhand af, maar vraagt zich wel af of de weg van zelfregulering niet beter is. Het RND wijst op de internationale concurrentiepositie van Nederlandse bedrijven en vindt dat de discussie over maatschappelijk verantwoord ondernemen en een wet als de WOK op Europees niveau besproken moeten worden.