Relatie tussen RK–Kerk en joden vaker gespannen
De betrekkingen tussen de Rooms–Katholieke Kerk en de joden zijn sinds het Tweede Vaticaans Concilie sterk verbeterd. Het Concilie (1962–1965) aanvaardde het document Nostra Aetate (In onze tijd), waarin onder meer staat dat de joden niet verantwoordelijk kunnen worden gesteld voor de dood van Jezus Christus aan het kruis. Ook keurden de Conciliegangers antisemitisme af.
Vooral paus Johannes Paulus II (1978–2005) heeft zich zeer voor verbetering van de relatie met de joden ingezet. Toch zijn er sinds het Concilie herhaaldelijk incidenten geweest. Het laatste is de opheffing van de excommunicatie van bisschop Richard Williamson, die de gaskamers loochent. Hieronder volgt een aantal daarvan.1984–1993: in 1984 stichten karmelietessen een klooster in het theater van het vroegere concentratiekamp Auschwitz. Belgische joden ontdekken het gebouw bij toeval. Het Joods Wereldcongres eist dat het gebouw wordt verplaatst naar een plaats buiten Auschwitz, maar de zusters en de Poolse kerk voelen daar niets voor. Onder druk van onder anderen de uit Polen afkomstige paus Johannes Paulus II vertrekken de zusters. In 1993 wordt het klooster gesloten.
1985: de joodse kerkgenootschappen gaan niet in op de uitnodiging voor een ontmoeting met paus Johannes Paulus II tijdens diens bezoek aan Nederland. Zij vinden dat het Vaticaan zich onvoldoende distantieert van het beleid van paus Pius XII in de Tweede Wereldoorlog. Ook de weigering van het Vaticaan de staat Israël te erkennen speelt een rol.
1993: Het Vaticaan erkent de staat Israël. Sinds de oprichting van Israël in 1948 heeft het tot verontwaardiging van veel joden geweigerd de Joodse staat te erkennen. Eerst zou een goede regeling voor de Palestijnen tot stand moeten komen. De Oslo–akkoorden maken erkenning mogelijk. Johannes Paulus II bezoekt in 2000 Israël.
2007: Paus Benedictus XVI herstelt de Tridentijnse mis in ere, de mis die tijdens het Concilie van Trente (1545–1563) ontstond. In die mis, na het Tweede Vaticaans Concilie grotendeels door de mis in de volkstaal vervangen, zit op Goede Vrijdag, de dag dat christenen de dood van Jezus Christus herdenken, een gebed voor de bekering van de joden. Joodse organisaties dringen aan op een andere tekst.
2008: De zaligverklaring van paus Pius XII wordt uitgesteld, totdat er meer duidelijkheid is over diens rol in de Tweede Wereldoorlog. De paus wordt verweten dat hij te weinig heeft gedaan om de moord op miljoenen joden te verhinderen. Het zaligverklaringsproces begon in 1967 en is voortdurend een bron van conflict tussen de RK–Kerk en de joden geweest.
2009: Paus Benedictus XVI heft de excommunicatie van bisschop Richard Williamson op. Die loochent het bestaan van gaskamers in de naziconcentratiekampen.
