Een spiegel voor medechristenen
Ds. J. Belder uit Dordrecht heeft donderdagmiddag zijn boek ”Ziek van de kerk?” aangeboden aan het moderamen van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN).
Op 6 februari zal de hervormde emeritus predikant ook aan het moderamen van de Hersteld Hervormde Kerk (HHK) een exemplaar van zijn boek overhandigen. Eerder deze week bood ds. Belder ”Ziek van de kerk?” aan de voorzitter van de algemene kerkenraad van de hervormde gemeente te Dordrecht aan.Het boek van ds. Belder (uitg. Groen; 416 blz.) is de „neerslag van een stukje persoonlijke tragiek, lijden aan de kerk, en van genadig herstel dat begin 2008 inzette”, aldus de uitgever. „Het boek laat zien wat conflicten met mensen doen, wat een kerkscheuring teweegbrengt en het doet tevens een dringend appel op geloofsgenoten om broederlijke en zusterlijke liefde te beoefenen en te bewaren.”
Ds. Belder (1955) werd in 1987 bevestigd tot hervormd predikant in Loon op Zand. In 1993 ging hij naar Katwijk aan Zee. In 1997 volgde de gemeente van Nieuw-Lekkerland. Dordrecht (2002) was zijn laatste gemeente.
In Dordrecht belandde de predikant in een diepe depressie en kreeg hij een burn-out. Najaar 2006 werd hij definitief afgekeurd, sinds 1 januari 2007 is hij emeritus predikant. Op aanraden van zijn huisarts zette ds. Belder het hele tracé op papier.
Vooral de „broedertwist en de erop volgende scheuring” in 2004 waren de druppel die de emmer bij ds. Belder deden overlopen, zo blijkt uit een interview in het familieblad Terdege dat deze week verscheen.
Erfelijke factoren, opvoedingspatronen en omgevingsfactoren vormden de voedingsbodem voor de depressie, het kerkelijk tumult rond Samen op Weg was de climax. De predikant voelt zich „gekraakt” door de ontbindende krachten die in een kerkelijke strijd vrijkomen.
Ds. Belder wilde de dingen die hij in de achterliggende jaren ontdekte, graag met anderen delen. „Ook bij kerkelijke conflicten is sprake van psychologisch geweld. Bij mij groeide het verlangen om medechristenen een spiegel voor te houden: dit is de uitwerking van woorden, van bepaalde gedragingen. je kunt letterlijk ziek worden van dit alles.”
In zijn ambtelijke loopbaan, onder andere door zijn werk als visitator, heeft de emeritus predikant nogal wat mensen zien verongelukken in de kerk. „Integere mensen, die met liefde ambtelijk of andersoortig werk verrichtten, maar in een conflictsituatie moesten ze het veld ruimen. Ze voelden zich als oud vuil buiten de deur gezet.”
Volgens ds. Belder lopen vooral predikanten het gevaar om in conflictsituaties hun eigen standpunten en inzichten te verabsoluteren. Daarbij signaleert hij een stuk wereldgelijkvormigheid in de omgang met elkaar.
Persoonlijk heeft alle ellende hem afgeholpen van de „toch wat hoogmoedige” gedachte ”wij zijn de vaderlandse kerk”, zegt hij in het interview. „Die vaderlandse kerk bestaat nu voor mij ook in de afgescheiden kerken. Een enkele keer word ik gevraagd in een hersteld hervormde gemeente. Dat vind ik heel fijn. Het is verdrietig dat we ons door een verschil in interpretatie van de kerkorde zo uit elkaar hebben laten drijven.”