AALBURG - Hij is de enige SGP-burgemeester van Brabant, tevens de laatste. Want de vacature die eerstdaags door zijn vertrek ontstaat, wordt niet ingevuld door een man uit eigen gelederen. De opvolger van burgemeester C.G. Boender komt uit het kamp van het CDA. Plukt de SCP in Aalburg de vruchten van de verdeeldheid in eigen huis?„De verwikkelingen doen er in elk geval beslist geen goed aan”, zegt Boender (65), die ook secretaris van het hoofdbestuur van de SGP is. „De reserve die er altijd al was tegenover onze partij, neemt alleen maar toe. Buitenstaanders zullen nu nog eerder geneigd zijn te zeggen: Alles goed en wel, maar een SGP-burgemeester, nee, dat kan toch echt niet.”

De burgemeester neemt op 30 maart afscheid van de gemeente Aalburg. Vijftien jaar lang was hij in Brabant de enige SGP-burgemeester. Voelde hij zich een eenling in het roomse zuiden? Was hij een buitenbeentje? En, iets anders, van wie kreeg hij meer respect: van zijn eigen SGP-achterban? Hoe kijkt de burgemeester terug op de affaire met wielrenster Elsbeth Vink?

Gezelschap

Eerst een tegenvraag. „Zullen we even wachten tot m’n vrouw met thee terugkomt?” Want burgemeester Boender doet bijna alles samen met zijn vrouw. Ook het gesprek over zijn ambtsperiode in Aalburg voert hij graag in haar gezelschap. De twee zijn onafscheidelijk. De burgemeester doet het woord, mevrouw vult aan.

Hij: „Stel dat ik de afgelopen vijftien jaar in Aalburg goed heb gefunctioneerd, stèl, dan is dat mede te danken aan de enorme inzet van mijn vrouw. We gan overal samen naar toe. Ook de gemeentepolitiek bepraten we uitvoerig met elkaar”.

Zij, serverend aan de hoge tafel: „Ik ga altijd mee. Ook de raadsvergaderingen volg ik met veel interesse. Ik wil graag met alles meeleven en graag alles weten, niet uit nieuwsgierigheid, maar uit belangstelling”.

Hij: „Tijdens de raadsvergadering kijk ik wel eens haar richting uit”. Zij, hoge lach: „Dan hebben we contact”.

Banier

De zon breekt door in de huiskamer van het burgemeestersechtpaar. Op de schouw, naast foto’s van kinderen en kleinkinderen, posteert een Zeeuws poppenstel in klederdracht. Het verraadt de afkomst van de burgemeester: Tholen. Na een omzwerving als onderwijzer in Scheveningen, Rijssen, Nieuw-Beijerland en Kootwijkerbroek keerde Boender in Zeeland terug als burgemeester van Mariekerke. Zes jaar later deed hij Aalburg aan. Niet zonder trots vermeldt de burgemeester: „Twee keer heb ik gesolliciteerd, twee keer was het raak”. Boven op de stapel tijdschriften in de krantenbak ligt het jongste nummer van De Banier, het blad van de SGP. Boender zegt „con amore SGP’er” te zijn. Bijna 25 jaar lang is hij lid van het hoofdbestuur, de meeste jaren als secretaris. Een zwart-witfoto van een onderonsje tussen de burgemeester en koningin Beatrix aan de wand markeert een hoogtepunt in zijn carrière. „De koningin bracht zes jaar geleden een werkbezoek aan Aalburg. Dat was bijzonder leuk. Het trof me destijds hoe de koningin was voorbereid. Ook van mij wist zij alles: mijn achtergrond, mijn politieke kleur, alles. Wijlen ds. A. Hofman, die toen ook een gesprek met de Koningin had, was er eveneens stil van”.

Hare Majesteit speelde eveneens een rol in een ontzagwekkend dieptepunt dat het burgemeestersechtpaar in 1981 trof. De Koningin gaf van haar medeleven blijk toen een gezin uit de gemeente werd getroffen door een auto-ongeval. De vader en drie kinderen kwamen om het leven, de moeder en het jongste kindje raakten gewond. „Dat was bijzonder tragisch. De volgende dag belde de Koningin. Zij vroeg me of ik op de begrafenis haar deelneming wilde overbrengen.”

Geliefd

Het meeleven in moeilijke maar ook goede tijden typeert het burgemeestersechtpaar. Daar zijn alle Aalburgers het zonder meer over eens. Boender zelf zegt de contacten met de bevolking „uitermate belangrijk” te vinden. „Je moet aanwezig zijn waar mensen steun nodig hebben”, zegt hij. „We staan er ook om bekend. Overal waar iets te doen is, worden we uitgenodigd”.

Ik heb inderdaad begrepen dat u bij de inwoners behoorlijk geliefd bent.

Boender, zichtbaar in zijn sas met dit compliment: „Nogmaals: Dat is mede aan mijn vrouw te danken”.

Wat is uw eigen bijdrage?

Aarzelend: „Het heeft, denk ik, te maken met je karakter. Ik fiets altijd naar het gemeentehuis, ik zwaai naar iedereen, ik maak een praatje met iedereen. Dat gaat er hier in. Een flexibele opstelling is belangrijk, al moet je op een bepaald moment je regels blijven vasthouden.”

Wat vindt u, omgekeerd, van de bevolking? Nooit moeite gehad met de vrijbuitersmentaliteit van Aalburg?

„Nee. Ik vind de bevolking buitengewoon prettig. De mensen zijn openhartig, gul, spontaan. Ze zeggen waar het op staat. Vandaar dat we ons hier ontzettend goed thuisvoelen. Ik heb nooit moeite gehad met iemand. Er is bijvoorbeeld nooit iemand kwaad weggegaan van een spreekuur. Wel teleurgesteld, maar dat is onvermijdelijk.”

Grimmig

„Ook tijdens vergaderingen van het college hebben we onderling best wel eens meningsverschillen, maar de sfeer is na afloop altijd goed. Hetzelfde geldt voor de raad. Politiek zijn er onmiskenbaar tegenstellingen. De raadsleden kunnen elkaar behoorlijk de les lezen, maar na afloop trekken ze zich met elkaar terug in de kantine en zijn de verhoudingen uitstekend.”

De politieke ontwikkelingen zijn de achterliggende jaren roerig geweest. Denk aan de opkomst van de BAB, een afscheiding van het CDA.

„De tijd dat BAB deelnam aan het college, was spannend. Dat is duidelijk. Na de verkiezingen in 1990 had de BAB vier zetels, de SGP ook vier. Samen vormden ze een college, waarbij de rest zich buiten spel voelde gezet. Ze weigerde aanvankelijk zelfs in commissies zitting te nemen.”

Is het gedaan nu, met de BAB?

„Dat weet ik niet. De partij functioneert redelijk. Aanvankelijk stelden de leden zich in de raad wat grimmig op. Op dit moment zijn de relaties prima.”

Momenteel schijnt de RPF in de regio Aalburg in opkomst te zijn. Ziet u een plaats weggelegd voor deze partij?

„Het zou kunnen zijn dat de kwestie van de vrouw binnen de SGP voor een aantal mensen reden is om de komst van de RPF te bewerkstelligen. Door deze kwestie is er wellicht een groep die wel staat voor de doorwerking van Gods Woord in de politiek, maar zich steeds minder betrokken voelt bij de SGP en tegelijkerijd de stap naar het CDA te groot vindt. Ik heb zo mijn twijfels of zo’n partij hier emplooi zal vinden. Een bloei zie ik hier voor de RPF eerlijk gezegd niet weggelegd.”

Commissaris

U bent de enige SGP-burgemeester in Brabant. Bent u een eenling in het roomse zuiden?

„De meeste van mijn collega’s zijn inderdaad van katholieke komaf. Je bent in zeker opzicht een buitenbeentje. Toch heb ik altijd versteld gestaan dat ik zo veel waardering en begrip voor mijn standpunten heb gekregen. Soms ontving ik meer respect van hen dan van mijn eigen achterban. Met name tijdens de affaire met wielrenster Elsbeth Vink kreeg ik juist van hun kant veel steun. De commissaris van de Koningin belde me op om te informeren naar de toedracht.”

U bent tevens de laatste SGP-burgemeester. Na u, in april, dient zich een man van CDA-huize aan.

„Het is jammer dat hier geen SGP’er meer komt. Deze plaats ben je kwijt. De benoeming heeft plaatsgevonden aan de hand van het advies van de vertrouwenscommissie, die bestond uit alle fractievoorzitters van de gemeenteraad. De commissie was voor collega Mostert, voor het CDA. Mostert is een sympathiek man, een rechtse CDA’er, lid van de Gereformeerde Bond. Ik denk dat zijn beleid in hoofdlijnen op het mijne zal lijken.”

Hoe komt het dat de SGP wordt gepasseerd? Heeft het te maken met de strubbelingen in de landelijke partij?

„De ontwikkelingen binnen de SGP zullen de zaak beslist geen goed doen. Er is sowieso al enige reserve tegen de SGP. Die in nu alleen maar toegenomen. Raadsleden zullen eerder geneigd zijn te zeggen: Ja jongens, alles goed en wel, maar een SGP-burgemeester, nee, dat kan toch echt niet.”

Per slot van rekening staat het er voor de partij weinig fraai voor.

„De verdeeldheid is inderdaad een grote bedreiging voor de partij. Er is een grote groep in de SGP die van principieel belang acht dat de vrouw geen lid mag worden. Ik ben er bang voor, al weet je dat nooit zeker. Soms kan een ontwikkeling ineens een onvoorziene wending nemen. Ik weet het niet. Ik heb wel m’n zorgen. Voor de image van de partij is deze gang van zaken uitermate slecht.”

Zondagswet

Aalburg staat in de regio bekend als de gemeente die het meest bij de Raad van State op de stoep heeft gestaan. Kan dat een reden zijn om het college te versterken met een CDA’er?

„Nee, daar geloof ik niets van.” Krachtig: „Trouwens, dat wij het meest bij de Raad van State zijn geweest, betwijfel ik. Neuh, andere gemeenten hebben ook hun problemen. Ik geloof er niets van.”

U bent ook in eigen persoon voor de rechter geweest?

„Zeker. Er was destijds een verzoek vanuit de horeca om uitgaansgelegenheden op zondagnacht tot twee uur open te houden. In eerste instantie lag het binnen mijn bevoegdheid om nee te zeggen. Dat heb ik dan ook gedaan, maar de horeca-ondernemers hebben me voor de Raad van State gedaagd. Dat proces heb ik verloren. Ik handelde volgens de rechter in strijd met de Zondagswet. Op dat moment moest ik me erbij neerleggen.”

In dit verband komt ook uw verhouding met de kiesvereniging aan de orde. Die is niet bepaald goed geweest. Dieptepunt was wel de ontvangst van Elsbeth Vink, die op zondag een kampioenschap had behaald.

„Ik had nee kunnen zeggen toen dat verzoek mij bereikte. Toch heb ik voor ja gekozen. Waarom? Omdat mijn standpunt betreffende de zondag duidelijk is. Ik heb haar ontvangen en gezegd: Wat is het jammer dat je op zondag hebt gereden, want de zondag heeft voor mij een totaal andere invulling.”

Met alle gevolgen van dien.

„Inderdaad. De kiesvereniging heeft zelfs overwogen mij te royeren.”

Hebt u achteraf nooit gedacht: „Ik had het niet moeten doen?”

„Nee. Ik heb nooit spijt gehad van de manier waarop ik het heb gedaan. Nooit.”

Voetbal

De kiesvereniging zegt letterlijk dat u de SGP-beginselen loochent.

„In mijn visie is dat niet het geval. Ik ken de standpunten van het bestuur. Dat wil bijvoorbeeld ook niets weten van sport. Zelf ben ik blij dat de jongens op zaterdag achter een voetbal rennen. Ze kunnen beter achter een voetbal rennen dan dat zij zich in de criminaliteit begeven. En zolang ze niet op zondag voetballen, zolang heb ik geen principiële bezwaren tegen hun activiteiten. Vandaar dat ik de voetballers ook wel eens met mijn vrouw bezoek. Ik ben tenslotte geen burgemeester voor de SGP, maar voor de hele gemeente Aalburg.”

Ik hoorde dat de kiesvereniging contact heeft opgenomen met het hoofdbestuur van de SGP. Ze heeft gezegd dat het haar niet uitmaakt of Aalburg een CDA-burgemeester krijgt of een SGP’er.

Boender knijpt zijn ogen samen. Onderzoekend: „Weet jíj dat?” Met gedempte stem: „Ik vind dit heel pijnlijk. Ik betreur dit. Gelukkig staat de waardering die ik van andere gemeenteleden heb gekregen, ertegenover.”

Wat de zaak zelf betreft: is het juist dat je als SGP-burgemeester water bij de wijn moet doen om politiek actief te blijven?

„Nee, niet als burgemeester. Er zijn altijd moeilijke zaken, er blijven altijd spanningen, maar tot nu toe waren die nooit van dien aard dat ik vond dat ik moest afhaken. Ik zeg altijd: Probeer erbij te blijven zolang dat maar mogelijk is. Op die manier kun je sturen. Daniël werkte zelfs aan een góddeloos hof. Maar hij was er wel.”