Op de meeste bouwplaatsen wordt niet gewerkt, denkt coördinator Bureau Weerverletbestrijding Frank Knuysting. Hoeveel werknemers er precies vorstverlet hebben, weet hij niet. „Al het buitenwerk waarbij water aan te pas komt, ligt nu in elk geval stil.”Ook woordvoerster van FNV Bouw Anne Pols kan alleen gissen naar het aantal werknemers dat thuis zit door de vorst. Sinds maandag doet de vakbondsorganisatie de telefonische helpdesk eerder open voor vragen rond vorstverlet. „Het liep vanaf het eerste moment storm. Maandag kwamen tientallen telefoontjes; gisteren meer dan honderd. Achter elk telefoontje zit een veelvoud aan werknemers. Ik denk dat honderden, zo niet duizenden bouwers het werk hebben moeten neerleggen.”

Vorst is niet de enige oorzaak waarom werknemers mogen stoppen met werken. Ook een gebrek aan goede kleding of onbegaanbare wegen zijn reden om naar huis te gaan. Knuysting: „Werkgevers moeten hun bouwplaatsen winterproof maken. Er zijn verschillende makkelijk toepasbare maatregelen die het aantal dagen vorstverlet kunnen beperken. Werkgevers zien zelf goed in dat verletbeperking zin heeft; ieder uur verlet komt voor eigen rekening, als ze niet tegen vorst zijn verzekerd.”

De regiomedewerkers van het Bureau Weerverletbestrijding, dat is opgericht door cao-partijen in de bouwnijverheid, inspecteren bouwplaatsen. „We letten dan onder meer op de begaanbaarheid van wegen, op de beschikbaarheid van thermische kleding, op tochtvrije ruimtes en op verlichting en verwarming. Als de ondernemer al het mogelijke heeft gedaan om de bouwplaats winterproof te maken, ontvangt hij van ons een akkoordcertificaat.”

Een werkgever kan zijn personeel bij de vorst van gisteren niet verplichten buiten door te werken als dat niet kan, aldus Pols van FNV Bouw. „Ik was gisteren in Amersfoort-Vathorst op een bouwplaats waar speciale kachels stonden die niet alleen prettig zijn voor werknemers maar ook het vocht uit het huis halen.”

De werkgever en zijn personeel moeten in goed overleg beslissen of er wel of niet kan worden gewerkt. Wrijving tussen de partijen komt weinig voor, aldus Pols en Knuysting. Pols: „De voorwaarden in de cao voor de bouwnijverheid zijn duidelijk geformuleerd.” Knuysting: „Als de baas lijnrecht tegenover zijn personeel staat, kunnen onze regiomedewerkers bemiddelen.”

Werkgevers zijn bereid hun personeel vorstverlet te geven, ook nu het economisch tegenzit, zegt Dé van Vliet van werkgeversorganisatie Bouwend Nederland. „De afspraken staan in de cao, dus daar hebben ze zich aan te houden. Bouwbedrijven calculeren vorst in. Mocht er een lange periode van vorst komen, dan zouden ze in financiële problemen kunnen komen, behalve als ze een vorstverzekering hebben.”