Strafhof zoekt nog kandidaat-aanklager
Vlak voor het verstrijken van de periode voor de kandidaatstelling, op 30 november, was er donderdag nog geen enkele nominatie binnengekomen voor de functie van hoofdaanklager van het Internationaal Strafhof (ICC). In diplomatieke kring wordt al gespeculeerd over mogelijk uitstel van de voor februari 2003 geplande verkiezingen.
Het ICC bestaat formeel sinds 1 juli. In het provisorische gebouw aan de Haagse Maanweg zit tot nu toe echter slechts administratief personeel. De belangrijke functies die van het ICC een functionerend hof voor strafzaken moeten maken, zijn nog onbezet: er zijn geen rechters, geen hoofdaanklager en geen griffier.
Volgens de planning hadden de inmiddels 84 lidstaten in februari de rechters en de hoofdaanklager moeten kiezen. Voor de achttien rechtersposten zijn inmiddels 39 nominaties binnen.
Wat betreft de functie van hoofdaanklager was tijdens een conferentie in september afgesproken dat wordt getracht in informele contacten consensus te bereiken over een kandidaat. De eerste ICC-hoofdaanklager komt steviger in zijn schoenen te staan als hij unaniem wordt aangewezen, zonder ’verkiezingsstrijd’. Hij of zij kan alle beetjes goed gebruiken die zijn of haar positie versterken.
Het ICC begint namelijk niet alleen met een lege gevangenis en zonder aanklachten, net zoals het Joegoslavië-tribunaal in 1993. Het krijgt ook de wind van voren door de tegenwerking van machtige landen zoals de Verenigde Staten, die vrezen dat ooit hun eigen burgers als verdachten voor het ICC belanden. Het Joegoslavië- en het Rwanda-tribunaal hadden in hun moeilijke opstartperiode nog wel de steun van Washington.
Voor de twee huidige VN-tribunalen waren de krachtige persoonlijkheden van de achtereenvolgende hoofdaanklagers (Richard Goldstone, Louise Arbour, Carla Del Ponte) gezichtsbepalend. In diplomatieke kring was dan voor het ICC ook gedacht aan een (voormalige) tribunaal-hoofdaanklager. Goldstone heeft echter vanuit Zuid-Afrika laten weten dat hij „na rijp beraad” geen belangstelling heeft voor een nieuwe baan in Den Haag. Del Ponte zegt dat het proces-Milosevic momenteel haar prioriteit heeft. Arbour heeft nog niet gereageerd op een verzoek om een reactie.