Protestantse Kerk lijkt op safe te spelen
Een volstrekt onverwachte wending. Zo kun je het afketsen van de overname van softwarebedrijf Hagru door de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) wel noemen. In september nog meende de leiding van de kerk dat het niet doorgaan van de overname een kleine ramp zou zijn voor de Protestantse Kerk.
Tijdens de extra synodezitting van de generale synode van de Protestantse Kerk over het mislukken van het ledenregistratieproject Numeri op 27 september werd een motie ingediend door ds. J. Maasland (Scheveningen). In die motie werd de leiding van de kerk gevraagd om nog eens goed na te denken over de overname van softwarebedrijf Hagru. Dit eenmansbedrijf, dat softwarepakket Scipio ontwikkelt, zou voor 1,3 miljoen euro door de kerk worden gekocht. De enige werknemer van Hagru, drs. A. M. B. Haagsma, zou na de overname in dienst komen van de Protestantse Kerk.Door het inlijven van Hagru door de PKN zouden de plaatselijke gemeenten die Scipio al gebruiken voor hun eigen ledenadministratie, op termijn goedkoper uit zijn, zo betoogde de directeur van de Dienstenorganisatie, Haaije Feenstra, op zitting van de generale synode. Bovendien vond hij de aankoop van Hagru nodig om de gemeenten op lokaal niveau de komende jaren te kunnen faciliteren bij het voeren van hun ledenadministratie nu Numeri er niet komt. Het programma Baruch, dat nu ook gebruikt wordt door sommige plaatselijke gemeenten, was volgens hem verouderd.
Volgens de top van de kerk zou het aannemen van de motie-Maasland voor de Protestantse Kerk een kleine ramp zijn. Het onderhandelingsakkoord, dat alleen nog maar getekend hoefde te worden, moest dan worden opengebroken, met alle gevolgen van dien. De synodeleden werden zelfs claims van Hagru in het vooruitzicht gesteld. De motie werd dus zeer sterk ontraden door het kerkbestuur en uiteindelijk stemden slechts 17 van de 154 synodeleden ervoor.
Eerder, op donderdagavond 25 september, was er in de kleine synode die de bijzondere vergadering van de generale synode over Numeri voorbereidde, ook al veel deining over de overname van Hagru. In juni had de kleine synode al ingestemd met de overname van Hagru door de PKN onder de voorwaarde dat een speciaal ingestelde commissie van rapport daarover een positief advies zou geven. Dat positieve advies lag er op 25 september, maar toch gingen er stemmen op om de overname uit te stellen. Ook hier deed Feenstra een dringend beroep op de kerkvergadering om hem niet terug te sturen naar de onderhandelingstafel.
Het bericht dat de overname nu alsnog is afgeketst, is dan ook op z’n zachtst gezegd opvallend te noemen. Volgens woordvoerder ds. J. G. Heetderks heeft het afbreken van de onderhandelingen niet te maken met geld. „Het gaat erom dat er geen overeenstemming bereikt kon worden over de concrete invulling van het onderhandelingsakkoord dat er al lag. Ook de indiensttreding van Haagsma bij de Protestantse Kerk was niet tot beider tevredenheid te regelen. En dan moet je op een gegeven moment zeggen: We gaan nu zo niet verder.”
Hoe dan ook: de Protestantse Kerk is na Numeri, dat de kerk enkele miljoenen euro’s verlies heeft opgeleverd, erg voorzichtig geworden met het zetten van kostbare stappen bij de ontwikkeling van een nieuw ledenregistratiesysteem. De schrik zit er, na de bijzondere zitting van de generale synode op 27 september, nog goed in. Ondanks scherpe kritiek waren de synodeleden toen zeer eensgezind in hun oordeel dat er geen koppen hoefden te rollen. Mevrouw ds. L. van Hilten-Matthijsen (Apeldoorn) zei in de vergadering met een Bijbeltekst wat velen dachten: „Ga heen en zondig niet weer.” En zo kon de unieke synodezitting, waar met grote spanning naar was uitgezien, rustig worden besloten.
Blijft de vraag wat er nu precies gebeurd is tussen 27 september en 18 november waardoor de onderhandelaars van de Protestantse Kerk hebben besloten een draai van 180 graden te maken. Het lijkt erop dat de leiding van de PKN na 27 september liever in het zicht van de haven rechtsomkeert maakt dan weer een risico te nemen bij de ontwikkeling van een nieuw ledenregistratiesysteem. Laat dat de winst zijn na de miljoenenverliezen rond Numeri.