Diakenen bezorgd over zorg na bezuinigingen
„Wij maken ons grote zorgen over de zorg”, stelt ds. A. W. van der Plas, programmamanager Kerk in Actie, in een brandbrief aan staatssecretaris Bussemaker van Volksgezondheid. „Door een opeenstapeling van bezuinigingen wordt een aanslag gepleegd op de mentale en financiële weerbaarheid van mensen met een chronische ziekte en een lichamelijke, verstandelijke of psychische beperking.”
Ongeveer duizend diakenen, die zaterdag uit alle streken van het land in Utrecht bijeen waren op de 113e Landelijke Diaconale Dag, ondersteunden de brief van ds. Van der Plas met luid applaus. Kerk in Actie is een samenwerkingsverband van tien kerkelijke en interkerkelijke hulporganisaties.In de brief worden de kwaliteit, de beschikbaarheid, de bereikbaarheid en de betaalbaarheid van de zorg als bevoorrechte verworvenheden bestempeld. Ook wordt erkend dat er soms ombuigingen en bezuinigingen nodig zijn. „Maar door een stijgend beroep op de zelfredzaamheid van burgers, vrijwilligers en familieleden wordt steeds meer gevraagd van mantelzorgers. Ze worden steeds zwaarder belast”, zo vermeldt de brief.
Evert-Jan Hazeleger van het binnenlands diaconaat van Kerk in Actie zei nogal wat reacties te krijgen van mensen uit het land over problemen met hun persoonlijk budget en het verdwijnen van de belastingaftrek voor bijzondere ziektekosten.
Barmhartigheid
Ds. Van der Plas verhaalde dat diakenen werken in een oeroude traditie van barmhartigheid en gerechtigheid. Prof. dr. H. Noordegraaf, docent diaconaat aan de Protestantse Theologische Universiteit, sloot zich daar in zijn lezing bij aan. Volgens hem is dat een traditie die zo oud is als het christendom en nog ouder als we beseffen dat het christendom voortbouwde op het jodendom. „Een traditie die haar wortels heeft in Gods omzien naar mensen, vooral naar hen die in nood zijn. Diaconaat is het handelen van mensen ten gunste van mensen in nood, in navolging van Christus”, aldus prof. Noordegraaf.
Inhakend op het thema van de dag, ”Zorg voor elkaar - zorg voor de schepping”, zei hij dat zorg zich onderscheidt van produceren. „Zorg veronderstelt een relatie tussen zorggever en zorgvrager. In die relatie is onder andere sprake van betrokkenheid, ontvankelijkheid, oog en tijd hebben voor elkaar, trouw zijn en blijven en gelijkwaardigheid”, zei prof. Noordegraaf. Die eigen aard van de zorg kan volgens hem in de verdrukking komen wanneer zorg in beperkte tijd verleend moet worden. Ze kan ook in de verdrukking komen door een overmaat aan regels.
Volgens wethouder Eugsters van ’s-Hertogenbosch heeft de overheid de diaconie hard nodig om invulling te geven aan de WMO. „Meld u bij de gemeente, we hebben elkaar hard nodig”, zo riep ze de diakenen op. „Op dit punt hebben we in Den Bosch het scheidingsmuurtje tussen kerk en staat geslecht”, zei ze.
De Amersfoortse diaken Sleurink uitte twijfels over de invulling van de WMO op langere termijn.
Schepping
Zorg voor elkaar houdt ook zorg dragen voor de schepping in, aldus het thema van de Landelijke Diaconale Dag. Theoloog dr. A. van Niekerk, directeur van het NOVA Instituut in Pretoria, Zuid-Afrika, liet zien hoe nodig het is dat de kennis over de gevolgen van de klimaatverandering vanuit Europa wordt overgedragen op de arme bevolking van Zuid-Afrika. „Religie speelt bij ons een belangrijke rol in het veranderen van technologieën en wetenschappen. We zijn op zoek naar wat de rol van de kerk kan zijn om de armoede te doorbreken en zo tot een beter klimaat te komen”, aldus Van Niekerk. Hij gaf voorbeelden van het terugdringen van de CO(in2(-uitstoot door een ander gebruik van steenkool.
Theologiestudente Anne Meta Gerritsen vertelde over haar ervaringen als jongerenambassadeur van FairClimate, het klimaatprogramma van Kerk in Actie en de stichting voor ontwikkelingssamenwerking ICCO, in Brazilië. Ook daar waren de activiteiten gericht op het terugdringen van de CO(in2(-uitstoot.