Vanaf dit weekeinde kunnen sport- en taalliefhebbers hun hart ophalen met de eerste van een reeks sport-Van Dales: het Van Dale Atletiek- en turnwoordenboek. Op 225 pagina’s zijn 1950 woorden en hun betekenis te vinden die hun oorsprong hebben in de atletiek, gymnastiek, krachtsport en fitness.Taalkundige, schrijver en journalist Jan Luitzen, die het woordenboek samenstelde en schreef, zei donderdag dat er de komende jaren een reeks speciale sportedities komt. In 2009 en 2010 volgen uitgaven gewijd aan wielersport, golf en denksport. In de aanloop naar het WK voetbal in 2010 in Zuid-Afrika verschijnt een editie over voetbal.

Volgens Luitzen is het niet gek dat de eerste uitgave niet over voetbal gaat. „Atletiek en gymnastiek zijn de moeder en vader aller sporten, de bron van alle sport en daarmee van de sporttaal".

Veel mensen zullen de betekenis van vloerhappen en vogelnestje nog wel weten: vallen tijdens een vloeroefening en met een holle rug met handen en voeten hangend aan de ringen. Lastiger wordt dat waarschijnlijk met woorden als vanroon en vangelder.

Zo is de vangelder gebaseerd op turner Yuri van Gelder. Hij vertoonde dit voor het eerst in 2005 tijdens een wedstrijd. Betekenis: element aan de ringen, waarbij de turner vanuit horizontale houding tussen de ringen naar horizontale houding onder de ringen zakt, en zich vervolgens horizontaal boven de ringen opdrukt. Een vanroon verwijst naar een turnelement dat topturner Mark van Roon in 2001 tijdens het WK voor het eerst liet zien.

Luitzen verzamelt sinds zijn studie Nederlands in de jaren tachtig boeken en encyclopedieën over sport. Voor de sportwoordenboekenreeks digitaliseerde hij zijn hele sportbibliotheek en selecteerde en definieerde hij, in samenspraak met de betreffende sportbonden, veel voorkomende sportwoorden en -termen.

Of de vangelder en het vloerhappen de ’gewone’ Van Dale halen, is nog niet zeker. „Momenteel staan er in De Dikke zo’n tweehonderd atletiek- en gymnastiekwoorden. Wel komt er over een aantal jaren een herziene editie van de gewone Van Dale. Daarin zal een representatieve deelverzameling uit de sportwoordenboeken vast en zeker te vinden zijn", aldus Luitzen.

In de sporteditie staan niet alleen woorden maar worden in kadertjes ook anekdotes en wetenswaardigheden verteld. Daarnaast wordt verwezen naar websites als youtube. Zoals bijvoorbeeld naar een filmpje op die site waar te zien is dat turnster Verona van der Leur op het EK in 2002 onterecht strafpunten kreeg en het goud aan haar neus voorbij zag gaan.