Omdat het nieuwe Turkse parlement donderdag pas voor het eerst vergaderde, was er geen tijd genoeg om een twaalfkoppige delegatie voor de zitting in Straatsburg samen te stellen. Een EP-woordvoerder had geen weet van een protestactie, omdat de Turken in tegenstelling tot de andere gasten geen spreektijd zouden krijgen. Maar hij erkende maandag dat de fractievoorzitters, die vorige week vergaderden over de ’rolverdeling’ tussen de echte en de gastparlementariërs, sterk verdeeld waren over de ’participatie’ van de Turken.

Een Turks EU-lidmaatschap ligt gevoelig. Turkije is sinds eind 1999 kandidaat-lidstaat, maar toetredingsonderhandelingen moeten nog beginnen. AK-leider Erdogan, de grote winnaar van de verkiezingen van 3 november, wil dat de Europese leiders over een maand in Kopenhagen een datum daarvoor prikken.

In de christen-democratische EVP-fractie, met 233 leden veruit de grootste fractie in het europarlement, gaan stemmen op om Turkije buiten de deur te houden. Het invloedrijke Duitse CDU-lid Brok vindt simpelweg dat het land niet thuishoort in de Unie en schermt als alternatief voor de Turken met een ’bevoorrecht partnerschapsrelatie’. Het parlement bespreekt dinsdag een voorstel van de EVP-fractie in die richting.

CDA-europarlementariër en buitenlanddeskundige Arie Oostlander steunt het idee als een positief politiek signaal naar de Turken, „maar zo’n speciale relatie mag niet eindpunt zijn”. Maar hij is er met zijn CDA-collega’s niet uit wat Turkije wel moet worden aangeboden. Veel hangt voor Oostlander af van de politieke koers van de nieuwe AK-regering.

Erdogan zelf maakt donderdag zijn opwachting in Straatsburg. Hij is deze week een rondreis begonnen langs EU-hoofdsteden. Woensdag wordt Erdogan verwacht in Londen en Brussel.