Tot dusver werd uitgegaan van 1 januari van genoemd jaar als ”E-day”, hoewel die datum nooit officieel was vastgelegd. De huidige partners in de Unie dringen aan op meer tijd voor de parlementaire behandeling en goedkeuring van het verdrag dat de aansluiting regelt van de tien genomineerde landen. Die maken, zo blijkt uit de eerste reacties, geen bezwaar tegen enkele maanden uitstel.

Het ligt in de bedoeling voor of tijdens de top van 12 en 13 december in Kopenhagen de voorbereidende onderhandelingen af te ronden. De laatste nog openstaande dossiers hebben betrekking op de inkomenssteun voor de boeren en op de financiële bijdrage van de aspirant-leden aan de gemeenschappelijke kas.

In april 2003 zullen volgens de uitgestippelde marsroute de regeringen op een plechtige bijeenkomst in Athene -Griekenland is dan voorzitter- het toetredingsverdrag ondertekenen. Daarna resten er twaalf maanden voor de ratificatieprocedure. In diverse kandidaat-lidstaten mag de bevolking zich via een referendum uitspreken over de overstap.

Het nu gekozen tijdstip voor de feitelijke entree betekent dat de nieuwe EU-landen in ieder geval kunnen deelnemen aan de volgende verkiezingen voor het Europees Parlement, halverwege 2004. Zij zullen ook meteen over een vertegenwoordiger beschikken in de Europese Commissie.

Die bestuurders krijgen geen eigen beleidsterrein onder hun beheer, maar zij hebben wel de bevoegdheid om over alle zaken mee te beslissen. Besloten is de nieuwe Commissie, die het team van voorzitter Prodi opvolgt, niet te laten aantreden per 1 januari 2005, maar reeds op 1 november 2004.

De korte vertraging van de uitbreiding pakt in financieel opzicht voor de kandidaten gunstig uit. Het leidt er namelijk toe dat zij in het eerste jaar van hun lidmaatschap eenderde minder aan contributie behoeven te betalen aan de Unie. Die verlichting van de lasten vergemakkelijkt het tot stand brengen van een akkoord in de komende weken over de centenkwestie.