Bagdad: VS zoeken smoes voor oorlog
Enkele uren voor de cruciale stemming vrijdag in de Veiligheidsraad over een nieuwe Irak-resolutie heeft Bagdad uitgehaald naar de Verenigde Staten. Volgens de Iraakse minister van Transport Mohammad Mahdi Saleh is de nieuwe resolutie niet bedoeld om de vermeende massavernietigingswapens in het land op te sporen, maar om een aanleiding te zoeken voor een oorlog.
Saleh zei overigens niet of Bagdad de nieuwe resolutie na aanvaarding in de raad zal accepteren of verwerpen. Andere Iraakse functionarissen zeiden eerder alle opties te willen openhouden.
De Iraakse VN-ambassadeur Mohammed Al-Douri toonde zich verbaasd over het feit dat buurland Syrië voor de resolutie stemde. Maar hij zei dat zijn land Syrië niets verwijt. De plaatsvervangende ambassadeur van Syrië bij de VN, Fayssal Mekdad, zei dat zijn land had voorgestemd na van belangrijke landen de verzekering te hebben gekregen dat de resolutie niet als voorwendsel zou worden gebruikt voor een aanval op Irak.
De Britse premier Tony Blair verklaarde dat ook Groot-Brittannië bereid is tot een militaire actie tegen Irak als niet alle onderdelen van de VN-resolutie worden uitgevoerd. „Daag de VN uit en we zullen Irak met alle middelen dwingen te ontwapenen”, aldus Blair, die echter benadrukte dat het doel van de Veiligheidsraadresolutie niet het beginnen van een oorlog is, maar het ontwapenen van Saddam Hussein. „Ik verafschuw zijn regime, maar als het VN-mandaat wordt vervuld dan is er geen reden om op te treden tegen Irak”, zei de premier.
Ook de Franse leider Jacques Chirac riep Saddam Hussein op mee te werken met de VN. „Bagdad heeft de kans gekregen om vreedzaam te ontwapenen”, aldus Chirac.
De Duitse minister van Buitenlandse Zaken Joschka Fischer zei dat Saddam zich nu geen illusies meer kan maken over de toekomst van zijn wapenprogramma.
De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Benjamin Netanyahu prees de resolutie en president Bush voor zijn vasthoudendheid bij het tot stand brengen ervan.
De Arabische Liga is vanaf vandaag bijeen in Cairo en zal daar een standpunt innemen over de eisen van de VN aan Irak. Waarnemers verwachten niet dat de Arabische landen stelling zullen nemen tegen de VN-resolutie. De Iraakse minister van Buitenlandse Zaken, Naji Sabri, besprak de resolutie gisteravond met de secretaris-generaal van de Arabische Liga, Amr Moussa.
In de loop van donderdag werd duidelijk dat Rusland en Frankrijk na enkele aanpassingen akkoord zouden gaan met de Brits-Amerikaanse ontwerpresolutie. De belangrijkste concessie die de VS gedaan hebben, is dat het aan de VN is overgelaten om na een rapportage van het team van wapeninspecteurs vast te stellen of Irak de VN-resolutie geschonden heeft. Rusland liet vrijdag weten de formulering van de resolutie nog altijd niet ideaal te vinden. „Maar het belangrijkste is dat de resolutie het directe oorlogsgevaar afwendt en de weg vrijmaakt naar een politieke, diplomatieke oplossing”, zei de Russische VN-ambassadeur Sergej Lavrov.
De VS zien in de aangenomen resolutie echter nog voldoende ruimte voor een zelfstandig optreden als de wapeninspecteurs melden dat Irak de inspecties tegenwerkt. De Amerikaanse ambassadeur bij de VN, John Negroponte, zei dat de resolutie ruimte laat voor een Amerikaans ingrijpen als de VN-Veiligheidsraad niet „beslissend optreedt” na een schending van de VN-resolutie. Daarmee lijken de VS de winnaar in het diplomatieke gevecht over Irak.