De circa acht miljoen Roma vormen de grootste minderheidsgroep in Europa, maar zijn tegelijk de meest gediscrimineerde groep. Vooral in Oost-Europa moeten Roma’s nu soms naar aparte scholen en komen ze moeilijk aan werk. De Italiaanse regering heeft de noodtoestand uitgeroepen wegens een toevloed aan Roma-bedelaars en straatmuzikanten uit Roemenië.In Nederland leven enkele duizenden Roma’s, voornamelijk in Noord-Brabant en Limburg.

Barroso riep de EU-landen op de hand te reiken aan de Roma. „We moeten meer doen dan niet-discrimineren. Deze mensen zijn zo uitgesloten door de samenleving en door hun eigen tradities, dat ze niet beginnen vanaf hetzelfde punt als veel andere burgers. Dit is een zaak van redelijkheid en kansen.”

Bij de EU-top met de Roma hebben honderden deskundigen ideeën uitgewisseld over projecten. Idee is om een Europees Platform voor Roma Integratie op te richten.

De Hongaars-Amerikaanse miljardair George Soros presenteerde er enkele van de Roma-projecten van zijn Open Society Institute. Hij betaalt onder meer kleuterscholen voor de zigeuners, om de kinderen een goede start te geven in hun leven.

„De problemen van de Roma zijn onaanvaardbaar”, zei Soros. „Hun situatie is de laatste tien jaar verslechterd, door de overgang in Oost-Europa van communisme naar kapitalisme. Werkloosheid is er nu een ernstig probleem.”

Soros kritiseerde de Italiaanse regering, die Roma’s verplicht tot het laten nemen van vingerafdrukken. „Illegaal”, zei hij. „Zo’n aanpak verergert de problemen.”