In elk geval haalde menige westerling opgelucht adem toen dictator Pervez Musharraf opstapte. „Nu komt er gelukkig ruimte voor democratie.” De vraag is of die democratie meer inhoudt dan schijn.Wie durft beweren dat Musharraf uit was op democratie kan lelijke woorden naar z’n hoofd krijgen. Hij greep immers hardhandig de macht? Hij was toch dictator? Dat zal waar zijn. Soms echter tieren corruptie en onrecht zo welig in een land dat ingrijpen nodig is. Zo beschouwde althans de voormalige legerleider z’n eigen staatsgreep. Hij zag duidelijker dan wie ook dat het direct creëren en invoeren van volledige democratie een volstrekte illusie was. Een onmogelijke opgave.

Voorwaarde voor echte democratie is dat alle potentiële kiezers in staat zijn kandidatenlijsten te lezen. Dat is in Pakistan niet het geval. Circa 70 procent van de bevolking kan niet lezen of schrijven. Juist in zo’n situatie vormen verkiezingen een mogelijkheid bij uitstek voor corruptie. Iemand staat bij wijze van spreken voor de deur van het stemlokaal en zegt tegen een naderende man: „Hé, ouwe baas, kom je stemmen? Ik zal je even helpen. Ik kan lezen…”

De Pakistaanse Volkspartij typeerde de verkiezing van Zardari als „overwinning voor de democratie.” Is dat waar? Of kozen de mensen hem bij de gratie van de kwaliteiten van zijn vermoorde vrouw? En zijn de kiezers het eindeloze binnenlandse gesteggel beu? Zardari staat bekend als iemand die steekpenningen opstrijkt. Hij zat meer dan tien jaar in de gevangenis. Op beschuldiging -hoewel nooit echt veroordeeld- van poging tot moord en afpersing en op verdenking van corruptie.

Zardari was ooit gek op dure rijpaarden. In Pakistan zei een spreekwoord: „Als de paarden verdwijnen, is het gedaan met de inflatie.” De stal zou met overheidsgeld zijn opgezet. Maar de waarheid valt moeilijk te achterhalen. Benazir klaagde in 1997 tegen een journalist van deze krant: „Alle corruptie wordt op ons gefixeerd.” Terwijl de tranen over haar gezicht liepen, vertelde zij dat haar toen in de gevangenis verkerende echtgenoot een volstrekt onschuldig mens was.

Alle gepraat over democratie ten spijt mag de vraag worden gesteld of de kleine christelijke minderheid in Pakistan goed af is met Zardari. Musharraf studeerde op het Forman Christian College in Lahore. Hij nam mensen op in zijn staf die ook aan dit van huis uit presbyteriaanse instituut hadden gestudeerd. Sommigen keurden zijn sympathie voor de VS smalend af. In elk geval toonde Musharraf zich meer dan een van zijn voorgangers beschermer van de christelijke minderheid.

Musharraf wilde dat bewakers christelijke kerken beveiligden tijdens de eredienst. Musharraf schafte de regel af dat christenen bij de parlementsverkiezingen alleen hun eigen maximum van vijf vertegenwoordigers kunnen kiezen. De dictator verbood op islamitische scholen nog positief te spreken over de jihad. Pakistaanse presbyterianen beschouwen het als winst dat de regering-Musharraf de in de jaren 70 genationaliseerde christelijke scholen begon terug te geven.

De vraag is of Zardari bereid is in dit spoor door te gaan. Het is voorlopig helemaal niet gezegd dat het nieuwe bewind positief uitpakt voor minderheden zoals christenen. Op het eerste gezicht is er sprake van een positief signaal. Zardari weigert de door Musharraf aangestelde, meer onpartijdige rechters naar huis te sturen om hun voorgangers in ere te herstellen. Is dat echt een goed teken? Of is de nieuwe president bang dat ze de oude zaken tegen hem weer zullen oprakelen?