Dat stelde prof. dr. G. Plasger uit Siegen woensdag in een lezing voor de Gereformeerde Zomeruniversiteit die deze week in Apeldoorn wordt gehouden. De zomeruniversiteit is een gezamenlijk project van de Westfälische Wilhelms-Universität Münster en de Theologische Universiteit Apeldoorn en werd vorig jaar voor het eerst georganiseerd. Het programma bestaat uit lezingen, werkcolleges en een bezoek aan Paleis Het Loo. De 57 deelnemers komen uit onder andere Duitsland, Zwitserland, Italië en Zuid-Afrika.De leer van het drievoudig ambt houdt Persoon en werk van Christus bij elkaar, aldus prof. Plasger. Hiermee is deze volgens hem nog steeds actueel, want telkens weer wordt in de kerkgeschiedenis op een van beide kanten te veel nadruk gelegd. Zo keek de liberale theologie alleen naar de historische Jezus, zonder oog te hebben voor zijn heilswerk, en liet iemand als Rudolf Bultmann juist de Persoon achter het werk verdwijnen.

Calvijns drie-ambtenleer is regelmatig misverstaan, gaf de hoogleraar aan. Zo bedoelt Calvijn met Christus’ koningschap geen theocratie, maar een geestelijk koningschap: Christus regeert over de zijnen zodat niets hen kan scheiden van de liefde van God. Dat Christus priester is, wil ook niet zeggen dat Hij door Zijn offer een toornende God „tevreden moest stellen.” Calvijn stelt dat Gods toorn niet op de zondaar, maar op de zonde is gericht. God is ons niet pas welgezind doordat Christus is gekomen, maar Hij heeft Christus gezonden omdat Hij ons welgezind was.

Het profetisch ambt is volgens Calvijn met Christus tot een einde gekomen, aldus prof. Plasger. „Calvijn verwerpt de gedachte dat er nog steeds profeten zijn, die de wil van God buiten de Bijbel om zouden kennen.”

Er zijn wellicht lijnen te trekken van het drievoudig ambt naar de drie functies van de wet, zo zei hij. „Calvijn heeft een positiever beeld van de wet dan Luther, die deze alleen als verdoemend ziet. De koninklijke dimensie van de wet is dat God hierdoor Zijn koningsheerschappij op aarde wil uitoefenen. De priesterlijke, ceremoniële wetten duiden op de volkomen zondevergeving. De profetische functie is dat de wetten Gods wil verkondigen.”

Calvijns leer van het drievoudig ambt blijkt de oudtestamentische en de nieuwtestamentische gegevens over de Persoon en het werk van Christus op een heldere manier te kunnen samenvatten. „Het is daarom niet verwonderlijk dat ze niet alleen door de gereformeerde, maar ook door de lutherse en zelfs rooms-katholieke theologie is opgenomen.”

„Enige toename in kennis van Calvijn”

Ds. Andrea Ferrari, afkomstig uit Italië, is een van de deelnemers aan de zomerconferentie in Apeldoorn. „Het calvinisme is in Italië nog zo goed als onbekend.”

Door zijn onderzoek naar Calvijns ethiek was ds. Ferrari al bekend met de Theologische Universiteit Apeldoorn, maar hij reisde graag af voor de conferentie. In zijn thuisland is hij hoofd van een protestantse uitgeverij met veel aandacht voor de werken van Calvijn. De serie ”Calviniana” zal bestaan uit een selectie uit Calvijns commentaren, preken en brieven. De jongste uitgave is een goed verzorgde vertaling van Calvijns commentaar op Genesis.

Het calvinisme wordt in Italië grotendeels genegeerd, zo zegt Ferrari. Bovendien zijn de huidige protestantse kerken theologisch niet goed onderlegd. „Italië heeft geen reformatie meegemaakt. Calvijn is slechts bekend vanwege drie dingen: een strenge uitverkiezingsleer, de verbranding van Servet en het kapitalisme.”

Ferrari zet zich in om de kennis van Calvijn en andere protestantse schrijvers te vergroten. In tien jaar zijn er meer dan 100 boeken uitgegeven en 7500 exemplaren verkocht. Ook worden er conferenties georganiseerd. Dat alles om de Italiaan kennis te laten maken met „de kracht van het calvinisme.”