Europa’s scheefste toren staat in Noord-Groningen
De toren van Pisa is niet de scheefste van Europa. Die eer gaat naar de Walfridustoren in het Noord-Groningse Bedum. Dat zegt Jakob van Dijk, oud-directeur van een landmeetkundig bureau. „De toren staat zo vast als een huis.”
De toren van Pisa staat 7,16 procent uit het lood, die van Bedum 7,31 procent. De toren van Pisa staat, gemeten vanaf het hoogste punt, wel meer centimeters scheef. Om precies te zijn: die van Pisa staat 3,99 meter scheef, die van Bedum ’slechts’ 2,61 meter. „De oorzaak is dat die van Pisa veel hoger is. De toren van Bedum meet 35,70 meter, die van Pisa 55,86.” Als de toren van Bedum ook ruim 55 meter hoog zou zijn, zou deze Pisa ook in absolute cijfers voorbijstreven. „Dan zou die van Bedum 4,09 meter scheef staan.”Bedum is niet altijd de winnaar geweest. De toren van Pisa stond in het verleden ook procentueel gezien wel degelijk schever dan die van Bedum. In Pisa werd echter een contragewicht aangebracht, waardoor de scheefstand terugging van 4,50 naar 3,99 meter.
Van Dijk, zelf inwoner van Bedum, heeft tot nu toe een keer de toren in zijn woonplaats beklommen. „Het is een vreemde gewaarwording. De trappen staan natuurlijk ook scheef.”
De toren van de hervormde kerk staat al decennia lang uit het lood. In 1911 brak om die reden de torenspits af. In 1954 werd er een blok beton aangebracht, waardoor de toren wordt gestut. Bovendien wordt het geheel tegengehouden door een contragewicht. „Hij kan niet meer verder zakken. Behalve misschien als de bodem sterk zakt door aardgaswinning.”
Een verdere verzakking zou grote gevolgen hebben voor het dorp. „Als hij omvalt, wordt een aantal huizen verwoest. Dan is de ramp niet te overzien.” Van Dijk verwacht echter niet dat de toren verder zal zakken.
Het bouwwerk is toegankelijk voor toeristen. Bezoekers mogen de toren elke zaterdag beklimmen. „Per keer kunnen ongeveer tien mensen naar boven. Bij helder weer is het zicht ongeveer 20 kilometer. Je kunt dan Groningen en de Eemshaven zien.”
Het is niet de verwachting dat er heel veel mensen zullen komen. „Hij is niet zo bekend als die van Pisa.” Toch denkt Van Dijk dat er een extra toestroom van mensen zal zijn. „Bij de Open Monumentendag op 13 september verwachten we duizend mensen bij de Walfridusvoettocht.”