Microfinanciering voor 3 miljard mensen
Beleggingen in vastgoed zijn big business. En 650 miljoen euro is veel geld. Annexum, een bedrijf in vastgoedbeleggingen, is met het beheren van dit bedrag maar een kleine speler in de sector. Microfinanciering geeft de Amsterdamse onderneming nieuwe kansen. „De 3 miljard mensen die onder de armoedegrens leven, vormen een grote markt.”
Annexeren is het Nederlandse woord dat er het meest op lijkt. Toch betekent de naam Annexum die Huib Boissevain (50) in 2000 aan zijn bedrijf gaf, wat anders. „Verbinden en vermeerderen zijn de betekenissen van het Latijnse woord. We brengen particulieren die willen investeren bij elkaar en vermeerderen hun investering.”In 2000 begon Boissevain, afstammeling van de hugenoten, zelfstandig met Annexum. Daarvoor werkte hij bij financiële dienstverleners, banken en vastgoedbedrijven. „Met de komst van het nieuwe belastingstelsel werd het voor particulieren aantrekkelijker om te investeren in onroerend goed.” Voor Boissevain de uitgelezen kans om zich op hen te richten.
Annexum biedt drie soorten producten. Een klant kan zijn geld steken in een besloten vastgoedfonds, met daarin twee of drie gebouwen. „Annexum koopt die, regelt een hypotheek en verhuurt ze. Particulieren stoppen hun geld in het fonds en profiteren zo van de opbrengsten uit de verhuur en de stijging van de vastgoedwaarde.” Inmiddels biedt Annexum elf van dit soort fondsen, vooral gericht op de bovenkant van de markt, aldus Boissevain.
Daarnaast heeft Annexum sinds 2004 het Vastgoed Fundament Fonds; het geld van de belegger wordt niet alleen in gebouwen geïnvesteerd, maar ook in beursgenoteerde vastgoedbedrijven. „Zowel in belangstelling als koers is dit fonds onstuimig gegroeid”, zegt Boissevain. „De gevolgen van de kredietcrisis merken we ook. De waarde van het fonds daalt al vijf kwartalen. Maar de weg omhoog komt er snel aan.”
Annexum heeft nu dertig mensen in dienst en 650 miljoen euro in beheer. Boissevain: „Onze omzet is 0,7 procent van dat bedrag. De kosten liggen ook zo rond hetzelfde niveau. We verdienen vooral aan het starten van een besloten fonds; we krijgen dan een paar procent van het ingelegde vermogen.”
Het derde product dat Annexum sinds kort biedt, is Dutch Microfund, een beleggingsfonds voor microfinancieringen gericht op de particuliere belegger. Aanleiding hiervoor is het boek van de Amerikaanse econoom Prahalad, ”The fortune at the bottom of the pyramid”, dat Boissevain recent las. „Hij wijst op de 1 miljard mensen die moeten rondkomen van 1 dollar per dag en op de 2 miljard die niet meer hebben dan 2 dollar. Je kunt van hen zeggen dat ze zielig zijn, maar het is ook een markt van 3 miljard mensen.”
Twee jaar geleden sprak Boissevain met organisaties van goede doelen om geld te geven. „Uit deze gesprekken bleek dat het doneren van geld alleen niet voldoende is om de problemen in de derde wereld op te lossen. Ook het verstrekken van leningen is nodig.”
Voor de particulier waren er te weinig manieren om geld in microfinanciering te steken, vond Boissevain. „Grote institutionele beleggers als ABP investeren wel in deze vorm van krediet, maar zijn niet toegankelijk voor de particulier. De ASN- en Triodosbank zijn dat wel, maar zij werken vaak vanuit een specifieke ideologie. We hebben die ook, maar die staat niet in onze missie.”
Ethische regels zijn belangrijk bij het verlenen van microkredieten, zegt Boissevain. „We screenen fondsen bijvoorbeeld op kinderarbeid. Normen en waarden zijn belangrijk; ook in de vastgoedwereld die onder druk staat.” Boissevain is een van de initiatiefnemers van de Stichting Transparantie Vastgoedfondsen, die in 2006 is opgericht.
Annexum vraagt een minimuminleg van 1000 euro. Een leningnemer in een derdewereldland krijgt een krediet tussen de 10 en 500 euro. Hij betaalt een rente van 15 tot 25 procent van een lokale microfinancieringinstelling, die zijn geld via fondsen uit het westen krijgt. Boissevain: „Dutch Microfund investeert de helft van het geld in leningen en de helft in het eigen vermogen van de instelling. Het rendement op het fonds is 7 tot 9 procent. De helft daarvan keren we uit aan de belegger.”
Het risico van de belegging is niet hoog, zegt de directeur van Annexum. „Zo’n 95 procent van de leningen wordt terugbetaald. Daar mogen Nederlandse banken jaloers op zijn. Het belang van de leningnemers is groot. Het grootste risico is fraude bij een van de schakels tussen ons en de leningnemer.”
Boissevain noemt zijn microfinanciering vooral business. „We gaan er geld aan verdienen. Voor de belegger en voor ons geeft het wel dubbel rendement: naast financieel ook sociaal.” De eerste maanden werd 1,5 miljoen euro geïnvesteerd in het microkredietfonds. „We denken in drie jaar te kunnen groeien naar 100 tot 150 miljoen euro.”
