Dat valt af te leiden uit de halfjaarcijfers van de hoofdfondsen op de effectenbeurs in Amsterdam. Inmiddels heeft twee derde van de bedrijven met een notering in de AEX-index de resultaten gepubliceerd.Grootste uitschieter in het lopende cijferseizoen tot nu toe was Shell. De oliemaatschappij kon deze week een nettowinst presenteren van 13,21 miljard euro over het afgelopen halfjaar. De winststijging van 11,7 procent was te danken aan de dure olie. De prijs voor een vat ruwe olie lag in het tweede kwartaal ruim driekwart hoger dan in dezelfde periode een jaar eerder.

Het olieconcern boekte in zijn eentje meer winst dan de andere twaalf AEX-bedrijven die tot dusver halfjaarcijfers hebben gerapporteerd bij elkaar. Die kwamen samen uit op een nettowinst van 11,75 miljard euro. Het leeuwendeel hiervan kwam op het conto van staalconcern ArcelorMittal (5,25 miljard euro) en Unilever (2,39 miljard euro).

Dat veel bedrijven de economische neergang voelen, is duidelijk. Negen AEX-bedrijven moesten het afgelopen halfjaar een winstdaling incasseren. De pijn zat vooral bij ondernemingen die consumenten bedienen.

AkzoNobel kon minder verf slijten, mede door malaise op de huizenmarkten in de Verenigde Staten en Groot-Brittannië. Philips kreeg problemen met de verkoop van televisies en Unilever merkte dat consumenten minder dure producten kopen. Het concern is een groot fabrikant van A-merken, zoals Magnum, Lipton, Rexona en Becel.

Het tweede halfjaar dreigt consumentenbedrijven niet veel beters te brengen. Op de westerse markten is het consumentenvertrouwen tanende. In Nederland belandde het vertrouwen in juli zelfs op een dieptepunt. Vooral de koopbereidheid is sterk teruggelopen. De Raad Nederlandse Detailhandel voorspelt dan ook een lastige tweede jaarhelft.

Consumenten ervaren de kredietcrisis, hoge brandstofprijzen en gevolgen van lage beurskoersen niet langer als een ver-van-mijn-bedshow, constateerde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Ook beleggers laten het afweten. Zij doen hun aandelen van de hand. De gevolgen daarvan zijn zichtbaar in de AEX-index, die in de eerste jaarhelft een vijfde van zijn waarde verloor. Sinds het begin van het huidige cijferseizoen is de graadmeter van de beurs in Amsterdam ook nauwelijks vooruit te branden. De AEX staat onder de 400 punten. Toen Philips op 14 juli als eerste hoofdfonds halfjaarcijfers publiceerde, stond de belangrijkste index op het Damrak op 391,98 punten.