Stichting ijvert voor culturele bestemming kerken
Partycentra, cafés of bedrijven in afgestoten middeleeuwse kerken: het is de stichting Vom Himmel hoch een gruwel. Monumentale kerkgebouwen die geen kerkelijke functie meer vervullen, moeten voor de gemeenschap behouden blijven, vindt oprichter en voorzitter H.J. Wilbrink.
De Zwolse stichting wil waar mogelijk voorkomen dat kerkgebouwen in de begerige handen komen van horeca-ondernemers die er een lucratieve locatie in zien. Maar ze stelt zich vooral tot doel de geseculariseerde mens van de schoonheid van oude kerken te laten genieten. Daartoe organiseert ze concerten en culturele avonden, vooralsnog vooral in kerken in Overijssel en Gelderland.
Het is de taak van de gemeentelijke overheid om ervoor te zorgen dat vrijkomende kerkgebouwen een functie krijgen die aansluit bij hun oorspronkelijke bestemming, zei Wilbrink dinsdag. Ze mogen dus niet het toneel worden van houseparty’s, recepties of andere commerciële activiteiten.
„Dan wordt de ziel van een kerkgebouw aangetast”, aldus Wilbrink. „De piramides in Egypte worden ook niet aan een hotelexploitant verkocht.” Op dit moment probeert de stichting onder andere de Oude Mariakerk in Deventer en de Broerenkerk in Zwolle uit handen van de horeca te houden. Verder heeft ze tachtig kerkbesturen in het land aangeschreven om hen te interesseren voor concerten en culturele avonden in hun gebouwen.
De stichting, die haar naam ontleent aan een kerstlied van kerkhervormer Maarten Luther, vindt vooral muziekuitvoeringen en exposities passende activiteiten in een kerk. Tijdens de pauze van een concert mag een glaasje wijn worden geschonken, maar een complete bar in de kerk is taboe. Verder moeten historische kerken zo veel mogelijk open zijn voor bezichtiging.
De stichting heeft geen levensbeschouwelijke achtergrond. Dat zij „de belangen van de devote cultuur” wil behartigen, heeft te maken met respect voor het christelijke verleden, zei Wilbrink, zelf niet meer kerkelijk. De stichting werkt ook aan een digitaal archief van oude kerken op haar website www.vomhimmelhoch.nl, „om mensen, ook al zijn ze niet gelovig, te laten zien hoe mooi die kerken zijn”.
Belangstellenden voor oude kerken blijken ook natuurliefhebbers te zijn, heeft Wilbrink gemerkt. Daarom biedt de stichting in combinatie met culturele avonden in kerken wandelingen in de omgeving aan, gesponsord door horecagelegenheden op de route.