Scheepsbouwend Nederland was er zaterdagmorgen druk mee. Op hetzelfde moment liepen op verschillende plaatsen twee kloeke schepen van stapel van hetzelfde moederbedrijf. In Krimpen een roll-on-roll-off-vaartuig voor de veerdienst Marseille-Corsica en in Sliedrecht een sleephopperzuiger voor de Chinese baggermarkt.

Krimpen heeft Maij-Weggen gestrikt voor de feestelijke naamgeving van het schip. De europarlementariër weet zich gesterkt door de aanwezigheid van een pastoor, die in verschillende talen enkele gebeden uitspreekt. Ondanks dit politieke en pastorale geweld steelt Sliedrecht de show. Bianca Balkenende -de vrouw van- mag onder toeziend oog van zijne excellentie een fles champagne tegen de boeg van de ’hopper’ gooien.

De Chinese opdrachtgever, Tianjin Dredging Company (TDC), krijgt daarmee de beschikking over een dubbelschroefsleephopperzuiger. Deze ’drijvende stofzuiger’ is voorzien van een zuigbuis met een diameter van 900 millimeter. Daarmee kan het 90 bij 19 meter grote schip op een diepte van 28 meter zo’n 5300 ton zand en bagger opzuigen.

Achttien maanden -400.000 manuren of 200 manjaar- is aan de 30 miljoen euro kostende Tong Tan gewerkt. Een orkestje speelt vlak voor het uur U de volksliederen van Nederland en China. Door de kille fabriekshal klinken warme klanken van het Wilhelmus. De twee topmannen van TCD en twee van IHC mogen vervolgens vier linten doorknippen. Om de verbinding tussen bodem en boot „symbolisch” te verbreken. Met een krachtige ruk jaagt mevrouw Balkenende de Tong Tan vervolgens over de kling. Vuurwerk uit China en vlaggenzwaaiers uit Nederland doen inmiddels hun best boze geesten te bezweren.

De feestelijkheden kunnen de zorgen van IHC Holland -dochter van IHC Caland- niet helemaal verbloemen. Nieuwe concurrenten proberen -met staatssteun- marktaandeel af te snoepen. Met een omzet van 350 tot 400 miljoen euro heeft IHC zo’n 55 procent van de wereldmarkt in handen. „Dat willen we niet graag kwijt”, verklaart IHC Holland-directeur J. van Sliedregt stellig.

Het maritieme bedrijf haalt de helft van de omzet uit Nederland en België, de andere helft komt uit de rest van de wereld. China is met een aandeel van 10 procent een goede klant. In pakweg 100 jaar tijd heeft IHC -en zijn voorlopers- 140 baggerschepen voor de Chinese markt gebouwd. Binnenkort staat nummer 141 op stapel.

IHC ondervindt de grootste concurrentie uit Europa. Spanje heeft zich recent -naast Engeland en Duitsland- ook gestort op de bouw van baggerschepen. Nederland moet met lede ogen toezien hoe Spaanse werven momenteel -met steun van de overheid- vier grote baggerschepen bouwt. Door subsidiëring ligt de kostprijs zo’n 3 tot 5 procent lager dan in ons land.

Een baggerschip bouwen is niet zo’n probleem. De toegevoegde waarde zit vooral in de hoogwaardige maritieme technologie. „Het vaartuig is van ondergeschikt belang”, legt Van Sliedregt uit. „Dat is 20 tot 25 procent van de klus. De rest, de technologie voor pompen, motoren en zuigsystemen, én de onderlinge afstemming, is veel belangrijker.”

Spanje slaagt er nog niet in hetzelfde niveau te halen als Nederland. „De bouw verloopt niet vlekkeloos”, stelt Van Sliedregt tevreden vast op grond van signalen uit Spanje. Momenteel moet IHC -gedwongen door opdrachtgever Jan den Nul- baggerpompen voor de Spaanse schepen leveren. Er zijn leukere klussen te bedenken.

IHC krijgt geen cent subsidie van de overheid. Ook de 60 miljoen euro die minister Heinsbroek vlak voor zijn vertrek nog voor de Nederlandse scheepsbouw heeft veiliggesteld, gaat aan de neus van de baggerbootbouwers voorbij. Het geld is bestemd voor producenten van container- en tankerschepen.

Niet voor niets heeft de EU vorige week bij de WTO een claim tegen Korea ingediend vanwege prijsdumping door staatssteun. IHC wil de strijd met concurrenten best aangaan, maar dan wel graag op basis van gelijkwaardigheid. „Als er geen gekke dingen gebeuren, kunnen wij goed meekomen. Maar niet met subsidieoorlogen.” Ondanks het kippenvel ziet IHC de toekomst op langere termijn „met vertrouwen” tegemoet.