Maar de perceptie van het embryocompromis zegt wel veel. Dat woensdag de gehele Kamer, minus de SGP, zich er tevreden over toonde en de ChristenUnie complimenteerde met haar inschikkelijkheid, moet de partij van Rouvoet en Slob aan het denken zetten. Het is meestal geen goed teken als je politieke vijanden, in dit geval ook libertaire denkers als Rutte (VVD) en Koser Kaja (D66), je schouderklopjes gaan geven.In die zin was het debat van woensdag over de kwestie van het selecteren van embryo’s, hoewel voor de feitelijke gang van zaken niet meer bepalend, toch leerzaam. Het was een inhoudelijk debat zonder scheldpartijen, een debat waarin de exacte betekenis van het bereikte compromis helderder voor het voetlicht kwam. Een debat ook dat voor alle partijen de conclusie bevestigde dat er in de toekomst, zij het met allerlei zorgvuldigheidseisen omkleed, vaker embryoselectie zal mogen plaatsvinden en feitelijk ook zal plaatsvinden.

Hoe men het ook wendt of keert, selectie op erfelijke borst- of darmkanker gebeurde in het verleden niet, maar gaat nu wel gebeuren. In die zin is opnieuw een wissel omgezet. Toegegeven, de meest principiële wissel was al om. Dat we in Nederland embryo’s selecteren op ernstige erfelijke ziekten, is een levensbeschouwelijke keuze die we al enige tijd geleden gemaakt hebben. Van het door God gegeven menselijke leven zijn wij, nietige, beperkte en zondige mensen, gaan bepalen welk leven verder mag en welk leven vernietigd wordt.

Maar op die weg wordt nu opnieuw een wezenlijke stap gezet. Vanaf nu selecteren we niet alleen op ziekten die zich met zekerheid zullen openbaren, maar ook op ziekten die zeer waarschijnlijk tot uiting zullen komen.

Vanaf nu zullen er jaarlijks beduidend meer embryo’s vernietigd gaan worden. Niet alleen omdat er in de praktijk meer ruimte komt. Ook doordat de politieke ophef over dit thema ertoe heeft geleid dat de mogelijkheid van embryoselectie bij een breed publiek onder de aandacht is gebracht. Dat zal er ongetwijfeld toe leiden dat het aantal aanvragen gaat stijgen. Daarmee is het beginnend menselijk leven weer een stukje bescherming kwijtgeraakt. Dat is zonder meer bedroevend.

Of nu echt een dam is opgeworpen tegen steeds verdergaande mogelijkheden tot embryoselectie, moet in de toekomst blijken. Het bereikte compromis en het Kamerdebat van woensdag wekken op dit punt op zijn minst twijfel. Uiteindelijk is het toch de beroepsgroep die in individuele casuïstiek beslissingen gaat nemen. Dit roept onmiskenbaar het gevoel op van enigszins vloeibare grenzen.

Het is heel wat dat de ChristenUnie voor dit besluit politieke verantwoordelijkheid neemt. In de geschiedenis van deze partij is dit een wezenlijk moment. Het zal voor haar uitermate moeilijk worden om in een volgende verkiezingscampagne duidelijk te maken waarin haar manier van compromissen sluiten nu precies verschilt van die van het CDA.