en Hans Valkenburg vinden van wel. De partij moet veel democratischer worden, dat blijkt ook nu weer rond de kwestie-Veling. Er is groot rumoer binnen de ChristenUnie over het besluit van het bestuur om Kars Veling geen lijsttrekker meer te laten zijn bij de komende verkiezingen. Verklaarbaar, maar het ’zwartepieten’ door wie dan ook is in dit geval een hachelijk avontuur. Verantwoordelijkheden van Veling, van het uniebestuur én van de leden lopen dwars door elkaar heen en komen op een precair moment met elkaar in conflict.

De verwijten treffen nu vooral het bestuur. De rol van het uniebestuur is weliswaar te groot en het interpreteert zijn bevoegdheden te ruim, maar het werd daarin tot nu toe nooit teruggefloten door het uniecongres.

Integendeel, leden -onder wie de jongerenorganisatie PerspectieF- die hier de vinger bij wilden leggen, werden door het congres vaak teruggefloten.

Verder voorzien de statuten en de reglementen niet in voldoende uitgewerkte regels voor de bevoegdheden van het uniebestuur ten aanzien van het kandideren en het opzij schuiven van (kandidaat-)kamerleden noch voor de problemen zoals die zich nu voordoen. Het congres heeft het ontbreken daarvan waarschijnlijk ofwel nooit opgemerkt of te onbelangrijk gevonden om het op te lossen. Verder is statutair -met instemming van het congres- vastgelegd dat het bestuur de kandidatenlijst vaststelt. Leden die wijzen op de steek die het bestuur nu heeft laten vallen door Veling uit te sluiten van het lijsttrekkerschap, hebben een punt, maar moeten tegelijk bij zichzelf te rade gaan of de bevoegdheden die zij het bestuur hebben gegeven niet te ver gaan.

Het argument voor de krachtige maar in bepaalde opzichten zeer ondemocratische afscherming van kandidaten door het bestuur was altijd dat mensen niet beschadigd en geen speelbal mochten worden. Het uniecongres steunde die gedachte. De gebeurtenis met Veling bewijst echter dat dit argument niet opgaat. Laat daarom na de verkiezingen krachtig gewerkt worden aan invoering van veel meer democratie tot op het niveau van verkiezing van de lijsttrekker direct door de leden. Dan kennen de kandidaten de regels van het spel en dan kunnen ze zich tenminste wapenen tegen een verlies. De leden en de kiesverenigingen hebben daarin ook hun verantwoordelijkheid serieus te nemen.

Ten slotte: Hoewel het vaak ontkend is, verkeerde de ChristenUnie onzes inziens reeds voor, maar vooral sinds 15 mei wel degelijk in een soort existentiële crisis. Er is echter een nieuwe kans gekomen. Moge God ons allen de wijsheid en de zelfbeheersing geven om die kans samen op te pakken, en die niet voorbij te laten gaan in het rumoer binnen de muren van de ChristenUnie.

De auteurs zijn respectievelijk voorzitster van ChristenUnie Den Haag en oud-voorzitter van de jongerenorganisatie van de ChristenUnie.