U zult mij wel niet kennen. Ik ken ú alleen van wat ik van u gehoord heb. Maar dat geeft me vrijmoedigheid me in een korte brief tot u te richten. Ik wil u bedanken, en ik wil mijn zorg met u delen.Aanleiding is het Bach-Fest in Leipzig, dat vrijdag van start is gegaan en nog tot zondag duurt. Het begin kon ik vrijdag meemaken.

Prachtig was het openingsconcert in ’uw’ Thomaskirche. Ik dacht een slecht plekje gekregen te hebben op de galerij, tot ik in de gaten kreeg dat ik precies de verrichtingen van het Thomanerkoor, het orkest en de cantor kon volgen. Op die galerij bij het orgel hebt u dus zo vaak staan dirigeren.

Heerlijk was het om hier muziek van u en van uw zonen te horen klinken. Thomasorganist Ullrich Böhme speelde bijvoorbeeld aan het begin uw grote Präludium und Fuge in G-Dur (BWV 541). En, een primeur: hij vertolkte voor het eerst uw koraalfantasie over ”Wo Gott der Herr nicht bei uns hält”, die een paar maanden geleden toevallig gevonden is. Een heerlijke fantasie in Buxtehudestijl.

Ik hoef u niet te vertellen hoe het klinkt als het jongenskoor uw Mis in G-Dur (BWV 236) zingt. Schitterend in één woord.

Het concert vrijdagavond was het begin van een lange week uitvoeringen van onder andere werken van u en vier van uw zonen. Zondag, jawel, klinkt bij wijze van afsluiting het honderdste concert, met uw Hohe Messe.

Bedanken wil ik u, dat u zo veel moois hebt nagelaten. Dat u zó verschrikkelijk veel geschreven hebt, dat de BWV-lijst nu al tot 1128 gaat, terwijl we weten dat er ook enorm veel verloren is gegaan.

Maar ik heb eigenlijk ook wel wat zorgen. In Leipzig zijn ze druk bezig uw erfenis te bewaren, en dat is mooi. Het Bach-Archiv doet werkelijk prachtig werk. Alleen, hoe gaatdat. Ieder jaar weer een Bach-Fest, iedere keer dus weerwat nieuws verzinnen. En dan is uw oeuvre toch ook wel weer uitputtelijk. Daarbij: ze willen uw erfenis aantrekkelijk maken voor de 21e-eeuwer. Maar of dat altijd in uw geest is?

Ik zal een paar dingen noemen. Het begint al op het centraal station. Overal grijnst uw beeltenis de bezoeker tegen. Ook wie niets met uw muziek heeft, zal weten dat er een Bach-Fest is. Nou ja, daar heb ik niet zo veel moeite mee. Maar dan: ”Bach im Bahnhof”. Voor het eerst dit jaar doet het hoofdstation ook mee. Mensen in historische kostuums begroeten de bezoeker. Een accordeonorkest speelt highlights van u. En, schrik niet, onder het thema ”Bach goes jazz” geeft een plaatselijke band een optreden.

Vrijdagavond was er ook al zoiets. Na het openingsconcert konden de mensen direct doorlopen naar het theater, waar twee acteurs een toneelstuk opvoerden: 21 scènes uit uw leven. En wie nog niet genoeg had, kon doorlopen naar het Augustusplatz, waar een rockband een openluchtconcert gaf. ”Bach on air” heet dat dan. Ik ben er even langsgelopen, maar ik hield het er niet langer dan tien minuten uit. Wat een beat zeg! Of dit nog iets met uw muziek te maken heeft? Ik weet het niet. De leider van de band trouwens zelf ook niet.

Ik zal niet meer noemen, meneer Bach. Maar misschien hebt u een beetje begrepen waar mijn moeite zit. Nogmaals, er gebeurt heel veel goeds in Leipzig. En gelukkig is de muziek tijdens het merendeel van de concerten helemaal in uw geest. Maar die paar dingen baren me toch wel zorgen. Hoe zal een Bach-Fest over twintig jaar eruitzien? En over vijftig jaar?

Ik hoop maar dat er nog veel muziek van u gevonden wordt. Dan hebben ze in Leipzig tenminste hun handen vol: aan reconstructie, notatie, uitvoering, noem maar op.

Goed, ik ga afronden. Hopelijk herkent u iets van mijn zorgen. Ik moest het in ieder geval even kwijt.

Hoogachtend,

Jaco van der Knijff

Reageren aan scribent? beeldenstorm@refdag.nl.