Open brief Zeeuwse predikanten aan Karen Armstrong
Een groep van ruim vijfentwintig Zeeuwse predikanten heeft een open brief geschreven aan Karen Armstrong. Daarin feliciteren zij de Britse theologe met de hoge onderscheiding die deze zaterdag in Middelburg in ontvangst nam. Tegelijkertijd leggen zij een publiek getuigenis af van wat voor hen het hart van het christelijk geloof is.
Armstrong (1944) ontving zaterdag in aanwezigheid van de koningin, prins Willem-Alexander en prinses Máxima en premier Balkenende de Freedom of Worship Award (onderscheiding van de vrijheid van godsdienst). Het betreft een van de Four Freedoms Awards van het Amerikaanse Franklin & Eleanor Roosevelt Institute in Middelburg. De Britse theologe ontving de onderscheiding voor haar inspanningen om een beter begrip en wederzijds respect tussen de godsdiensten te bevorderen.Ruim 25 predikanten uit Zeeland, afkomstig uit de Protestantse Kerk in Nederland, de Hersteld Hervormde Kerk, de Gereformeerde Gemeenten, de Gereformeerde Gemeenten in Nederland, de Christelijke Gereformeerde Kerken en de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt, hebben de open brief aan Armstrong ondertekend. In de brief noemen zij de bijdrage die de theologe levert aan een beter begrip van de godsdiensten in een tijd van confrontatie en geweld „zeer welkom. Waar mogelijk zoeken we naar wegen van verzoening en onderlinge liefde. Het gebod van naastenliefde staat talloze malen in de Bijbel vermeld.”
Tegelijkertijd leggen de predikanten met de brief een getuigenis af van hun geloof in een persoonlijke God Die tot mensen spreekt. Ze beroepen zich daarvoor op de Bijbel, „die geen samenbundeling is van menselijke verhalen, getuigenissen óver God, maar openbaring ván God.”
Het hart van het christelijk geloof ligt, aldus de predikanten, in „de verzoening met God door het offer van Jezus Christus.” „Niet door daden van mensen, hoe edel ook, maar door het geven door God van Zijn Zoon tot een offer voor de zonde worden mensen met God verzoend. Die verzoening is een realiteit die door het geloof wordt ervaren.”
De predikanten geven aan dat ze „met de kerk der eeuwen” de Bijbel willen lezen vanuit een „gelovige luisterhouding” en „niet vanuit de kritische houding van de moderne theologie.”
Zij schrijven „geschrokken en pijnlijk getroffen” te zijn door de suggestie van Armstrong dat God misschien een „idee is dat tot het verleden behoort.” „We zijn er diep van overtuigd”, zo schrijven ze, „dat God niet geëerd wordt als we over Hem spreken als een gedachte, een idee, een schepping van de geest van de mens. Zo’n god is geen God. Zo’n god is geen verering en aanbidding waard. Als we zo’n god vereren, vereren we ten diepste onszelf. We verlangen, met de kerk der eeuwen, die God te vereren en te aanbidden Die hemel en aarde geschapen heeft en Die uit liefde tot zondige mensen Zijn Zoon op deze aarde zond om hen te verlossen.”
Wie is Karen Armstrong?
LEVENSLOOP: Karen Armstrong werd op 14 november 1944 geboren in Wildmoor (Worcestershire, Engeland). Van 1962 tot 1969 was zij een non in de Engelse rooms-katholieke orde ”De gemeenschap van het Heilig Kind Jezus”. In 1969 verliet zij het klooster, waarover zij in 1982 het boek ”Through the Narrow Gate” schreef, in het Nederlands vertaald als ”De wenteltrap”. Na het verlaten van het klooster verwierf Armstrong een academische graad aan de universiteit van Oxford. Voor de BBC verzorgde zij een documentaire over Paulus en kwam zo in aanraking met de grote wereldreligies. (is0(
WERKEN: Armstrong publiceerde vooral over het christendom, het jodendom en de islam. Spraakmakende bestsellers in het Nederlands zijn ”Jeruzalem. Een geschiedenis van de Heilige Stad” (1996), ”Een geschiedenis van God” (2003), ”De Strijd om God. Een geschiedenis van het fundamentalisme” (2005), ”Islam. Geschiedenis van een wereldgodsdienst” (2005), ”De grote transformatie. Het begin van onze religieuze tradities” (2005), ”De Profeet. Over het leven van Mohammed” (2006), ”Jihad. Strijders en strijdsters voor Allah” (samen met anderen) (2006) en ”De Bijbel. De biografie” (2007).
OPVATTINGEN: Armstrongs boeken worden gekenmerkt door een vrijzinnige kijk op het verschijnsel godsdienst. De Britse theologe noemt zichzelf een ”freelancemonotheïst”. Ze is nooit in de kerk aan te treffen, niet speciaal aanhanger van een religie, maar is op een bepaalde manier doordrongen van het heilige, al gaat het daarbij vooral om een afwezige God. Onze ideeën over God, aldus Armstrong, zijn door mensen bedacht en dus niets anders dan menselijke ideeën. Alle grote godsdiensten hebben volgens haar een gemeenschappelijke kern die lang voor Christus al gedoceerd werd door verlichte geesten: compassie en oefening van de verbeelding. In de periode tussen 900 en 200 voor Christus hebben de grote religieuze tradities gestalte gekregen, stelt Armstrong. De grootste gemene deler van deze stromingen was volgens haar de ”gouden regel”: wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet.
ONDERSCHEIDINGEN: In 1999 verleende het Islamitische Centrum van Zuid-Californië Armstrong een onderscheiding voor haar werk over de betekenis van religie en geloof voor het leven en de samenleving. Z aterdag ontving Karen Armstrong in Middelburg de Freedom of Worship Award, een van de Roosevelt Four Freedom Awards.