Vmbo-scholen met leerlingen die de basisberoepsgerichte leerweg volgen, kunnen gebruikmaken van digitale examens in algemene vakken als Nederlands en aardrijkskunde. Scholen mogen deze examens afnemen tussen eind maart en half juni. Zeker 450 scholen staan bij het Cito ingeschreven voor het afnemen van digitale examens, aldus een woordvoerster vanmorgen. „Zo’n 85 procent van alle vmbo-scholen gebruikt digitale examens, voor zo’n 25.000 kandidaten.”Omdat de reformatorische vmbo-school De Swaef werkt met deze methode is de examentijd daar al begonnen, stelt adjunct-directeur Christian Hoekman. „Daarom zijn wij als school zeker getroffen door deze staking. Examenkandidaten zijn verplicht om op school te komen, al verwachten wij ook van niet-examenkandidaten dat ze er alles aan zullen doen om volgens het lesrooster aanwezig te zijn. De eindexamenkandidaten hebben wij per brief gewezen op de staking en mogelijke problemen die daardoor kunnen ontstaan.”

De telefoon stond volgens Hoekman vanmorgen roodgloeiend op de administratie. „Ik verwacht dat zeker vijftig tot honderd leerlingen niet op school kunnen komen. In een tijdsbestek van zo’n tien minuten moesten drie medewerkers vol aan de bak om alle telefoontjes aan te kunnen nemen. Zelf heb ik ook nog even bijgesprongen.” Zo kreeg Hoekman vanmorgen een moeder aan de lijn die aangaf dat zij haar zoon niet naar school kon brengen, omdat ze zelf moest gaan werken. „Dat is duidelijk overmacht.”

CNV-woordvoerder Peter de Jong sluit inderdaad niet uit dat bepaalde groepen gedupeerd worden door de staking, maar wijst op het vorige week gesloten akkoord met de vakbonden en het Landelijk Aktie Komitee Scholieren (LAKS). „We hebben met elkaar afgesproken dat als het conflict volgende week niet is opgelost, we dan wel in de spits zullen rijden om de examenkandidaten te ontzien. Dan is er sprake van de reguliere examenperiode. Dat er nu toch problemen zijn, is vervelend. Meer kunnen wij nu niet doen. Anders verwatert onze actie. Ons is wel bekend dat sommige scholen zelf het busvervoer ter hand hebben genomen.”

Het is voorzitter Sywert van Lienden van het LAKS bekend dat er op kleine schaal al eindexamens aan de gang zijn. „We hebben ook een aantal klachten gekregen van deze kandidaten. Volgens ons zijn er echter op dit moment minder dan 3000 leerlingen betrokken bij de digitale examens. Van hen is een klein deel afhankelijk van het busvervoer. Voor zo’n kleine groep kunnen wij de vakbonden niet vragen om de acties te versoepelen. Bovendien hebben wij in individuele gevallen wat maatregelen kunnen nemen, zodat leerlingen toch op school kunnen komen.”

Ook morgen zullen er geen bussen rijden.

In tegenstelling tot De Swaef en andere vestigingen van het Wartburg College werkt de Gorinchemse Gomarus Scholengemeenschap standaard met speciaal busvervoer. „Zodoende gaat deze staking eigenlijk langs ons heen”, stelt directeur Chr. J. Flikweert. „Mij zijn dan ook geen problemen bekend van leerlingen die vanwege de staking niet op school kunnen komen.”

De streekbussen rijden morgen ook nog niet. De chauffeurs staken voor een beter salaris. Voor later deze maand staan nog meer acties op stapel. Dan is op enkele dagen het vervoer tijdens de spits gratis en rijden buiten de spits geen bussen. Volgens de ANWB was het vanmorgen op de snelwegen twee keer drukker dan normaal op een woensdag. Ze waarschuwt dat het morgen nog drukker kan zijn op de weg, omdat er dan ook regen wordt verwacht.